Nhµ TrÝ Thøc Tiªu BiÓu Cho Nh÷ng §ßi Hái Tù Do D©n Chñ vµ Nh©n QuyÒn ë ViÖt Nam

• D¾t Tay Nhau §i D­íi TÊm BiÓn ChØ §­êng Cña TrÝ TuÖ (1988)(01/1998)
• §«i §iÒu Suy NghÜ Cña Mét C«ng D©n (1993)
• Th­ cña Hµ SÜ Phu göi gi¸o s­ Phan §×nh DiÖu 9/1994
• Chia Tay ý Thøc HÖ (1995)
• §¬n khiÕu n¹i v× bÞ gi¶i quyÕt oan øc vÒ nhµ ®Êt (29/03/1997)
• Th­ göi Quèc Héi N­íc Céng Hßa X· Héi Chñ NghÜa ViÖt Nam (10/04/1997)
• Th­ cña Hµ SÜ Phu göi cho Lª Hång Hµ
• Th­ cña Hµ SÜ Phu göi cho Bïi Minh Quèc : Nh©n Mét Ngµy Sinh
• Th­ cña Hµ SÜ Phu göi cho Hoµng Minh ChÝnh
• C©u §èi Giao Ca Gi÷a Hæ vµ MÌo
• Chia vui víi B¸c TrÇn §é

¤ng Hµ SÜ Phu tªn thËt lµ NguyÔn Xu©n Tô, sinh ngµy 22/4/1940, t¹i Lµng §«ng Hå, HuyÖn ThuËn Thµnh, TØnh B¾c Ninh. ¤ng sèng b»ng nghÒ d¹y häc, tù phÊn ®Êu vµ ®ç phã tiÕn sÜ vÒ Sinh Häc t¹i TiÖp Kh¾c.

¤ng tõng gi÷ tr¸ch nhiÖm ViÖn Phã Ph©n ViÖn §µ L¹t cña ViÖn Khoa Häc ViÖt Nam n¨m 1988. Trong thêi gian nµy, «ng ®· nhiÒu lÇn bµy tá sù bÊt ®ång ý kiÕn víi cÊp l·nh ®¹o. §¶ng céng s¶n ViÖt Nam tõng mêi «ng gia nhËp, nh­ng «ng tõ chèi, nªn «ng bÞ cho vÒ h­u non.

Sau khi vÒ h­u, «ng tham gia héi V¨n NghÖ L©m §ång t¹i §µ L¹t, céng t¸c víi t¹p chÝ Langbian tõ n¨m 1988 qua c¸c bµi th¬ ng¾n víi bót hiÖu lµ Tó Xu©n. Th¸ng 9/1988, «ng b¾t ®Çu viÕt nh÷ng bµi nghÞ luËn, bµy tá t©m t­, suy nghÜ, nhËn ®Þnh vÒ chÝnh s¸ch, chÕ ®é céng s¶n ViÖt Nam, chñ nghÜa M¸c Lª, t­¬ng lai ®Êt n­íc...

¤ng Hµ SÜ Phu næi tiÕng qua c¸c t¸c phÈm "D¾t tay nhau ®i d­íi tÊm biÓn chØ ®­êng cña trÝ tuÖ" (1988), "§«i ®iÒu suy nghÜ cña mét c«ng d©n" (1993), "Chia tay ý thøc hÖ" (1995).

Nhµ v¨n Tiªu Dao B¶o Cù nhËn xÐt nh­ sau vÒ «ng Hµ SÜ Phu : " Hµ SÜ Phu tin vµo quy luËt cña lÞch sö vµ kh«ng chÊp nhËn th¸i ®é ®øng bªn lÒ hay ngåi chê. Anh tin vµo con ng­êi vµ trÝ tuÖ nªn ®· dån hÕt tinh lùc vµ t©m huyÕt vµo c¸c bµi viÕt cña m×nh. Anh cho r»ng viÖc n©ng cao nhËn thøc cña quÇn chóng lµ vÊn ®Ò c¬ b¶n ®Ó chuyÓn biÕn t×nh thÕ vÒ l©u vÒ dµi. Anh dÊn th©n nh­ng kh«ng lµm chÝnh trÞ chuyªn nghiÖp. Anh chØ lµm lý luËn, bµy tá quan ®iÓm, ph©n tÝch t×nh h×nh mét c¸ch s¸ng suèt, s¾c bÐn vµ can ®¶m. Anh ®Ò nghÞ nh÷ng gi¶i ph¸p, lèi tho¸t cho d©n téc vµ c¶ cho ®¶ng céng s¶n ®ang cÇm quyÒn chØ v× thËt sù ®au lßng vµ ­u t­ cho vËn n­íc. Hµ SÜ Phu lµ biÓu t­îng cña trÝ tuÖ, cña tù do t­ t­ëng trong thêi kú míi cña ®Êt n­íc vµ thêi ®¹i".

C¸c t¸c phÈm cña «ng ®· ®­îc phæ biÕn réng r·i trong còng nh­ ngoµi n­íc. C¸c ®µi, b¸o chÝ h¶i ngo¹i th­êng xuyªn nh¾c nhë tíi c¸c t¸c phÈm nµy vµ xem Hµ SÜ Phu lµ mét nhµ trÝ thøc cÊp tiÕn hµng ®Çu. §iÒu nµy lµm cho cÊp l·nh ®¹o ®¶ng céng s¶n ViÖt Nam lo ng¹i vµ liÖt «ng vµo thµnh phÇn cã t­ t­ëng ph¶n ®éng nguy hiÓm nhÊt.

Qua cuéc pháng vÊn cña ®µi VNCR t¹i Nam California (Hoa Kú) ph¸t thanh ngµy 28/11, «ng Hµ SÜ Phu nhËn ®Þnh r»ng : "...Sù tiÕn bé vµ hßa nhËp kinh tÕ kh«ng thÓ nµo t¸ch rêi khái sù tiÕn bé vµ hßa nhËp v¨n minh vÒ chÝnh trÞ. R»ng muèn sèng cã h¹nh phóc th× kh«ng ph¶i chØ cÇn gi÷ cho n­íc ®­îc yªn, cho nhµ ®­îc æn lµ ®ñ, mµ mçi ng­êi ph¶i biÕt ®øng lªn víi t­ c¸ch c«ng d©n, dïng quyÒn lµm chñ ®Êt n­íc cña m×nh ®Ó lùa chän vµ vun ®¾p cho mét thÓ chÕ v¨n minh. Muèn thÕ th× tr­íc hÕt lµ ph¶i cã mét nÒn tù do d©n chñ ®Õn møc ®é tèi thiÓu, ®ñ ®Ó cho phÐp c¸i quyÒn c«ng d©n Êy cã thÓ b¾t ®Çu..."

Ngµy 5 th¸ng 12 n¨m 1995, «ng ®· bÞ c«ng an Hµ Néi b¾t gi÷ trong chuyÕn ra B¾c th¨m gia ®×nh. Ngµy 6/12/1995, c«ng an L©m §ång l¹i ®Õn bao v©y, lôc so¸t t­ gia cña «ng t¹i §µ L¹t vµ tÞch thu trªn 3000 trang t­ liÖu cïng mét sè ®Üa vi tÝnh, b¨ng vidÐo, cassette. Sau nhiÒu lÇn chÊt vÊn, c«ng an L©m §ång míi cho bµ Thanh Biªn, vî «ng Hµ SÜ Phu, biÕt lµ «ng bÞ b¾t v× trong tay «ng cã gi÷ tµi liÖu cña «ng Vâ v¨n KiÖt viÕt cho Bé ChÝnh TrÞ vµo th¸ng 8/1995.

Ngµy 5 th¸ng 12 n¨m 1995, «ng Hµ SÜ Phu ®· bÞ c«ng an Hµ Néi dµn c¶nh mét vô ®ông xe ®Ó tÞch thu x¸ch tay cña «ng trong ®ã cã l¸ th­ cña «ng Vâ V¨n KiÖt, ñy viªn Bé ChÝnh TrÞ kiªm Thñ T­íng chÝnh phñ, gëi c¸c ñy viªn kh¸c trong Bé ChÝnh TrÞ cña ®¶ng céng s¶n ViÖt Nam. Sau ®ã, vµo ngµy 22/8/1996, nhµ cÇm quyÒn ViÖt Nam ®· dµn dùng mét phiªn tßa xö «ng Hµ SÜ Phu mét n¨m tï ë víi téi danh "cã hµnh vi tiÕt lé bÝ mËt cña nhµ n­íc". Cïng víi «ng Hµ SÜ Phu, cßn cã c¸c «ng Lª Hång Hµ vµ NguyÔn KiÕn Giang còng bÞ ®­a ra xö trong phiªn tßa nµy. ThËt ra, d­ luËn ë trong vµ ngoµi n­íc ®Òu biÕt lµ chÝnh quyÒn céng s¶n ViÖt Nam muèn trï dËp nh÷ng ng­êi ®· d¸m ®­a ra nh÷ng ®ßi hái d©n chñ, nªn ®· ph¶n ®èi mét c¸ch m¹nh mÏ ®Ó yªu cÇu Hµ Néi ph¶i hñy bá b¶n ¸n vµ tr¶ tù do cho Hµ SÜ Phu vµ Lª Hång Hµ.

D­íi ¸p lùc cña d­ luËn quèc tÕ vµ sù ph¶n ®èi cña ng­êi ViÖt Nam ë trong còng nh­ ngoµi n­íc, nhµ cÇm quyÒn céng s¶n ViÖt Nam ®· ph¶i th¶ «ng Hµ SÜ Phu vµo ngµy 4/12/1996, sau mét n¨m giam gi÷ víi mét b¶n ¸n phi lý.

Ra khái tï, «ng Hµ SÜ Phu vÈn tiÕp tôc gi÷ v÷ng lËp tr­êng tranh ®Êu d©n chñ vµ sù thËt. ¤ng tiÕp tôc viÕt bµi phª ph¸n chÝnh s¸ch cai trÞ ®éc tµi cña nhµ cÇm quyÒn Hµ Néi vµ s¼n sµng tr¶ lêi nhiÒu cuéc pháng vÊn cña c¸c c¬ quan truyÒn th«ng ë n­íc ngoµi.

Ngµy 28/03/1997, «ng Hµ SÜ Phu ®· bÞ c«ng an tØnh L©m §ång gäi lªn trô së c«ng an ë §µ L¹t ®Ó thÈm vÊn. Cuéc hái cung xoay quanh nh÷ng bµi viÕt vµ c¸c cuéc pháng vÊn cña «ng Hµ SÜ Phu do c¸c c¬ quan truyÒn th«ng n­íc ngoµi thùc hiÖn. C«ng an tØnh L©m §ång ®· c¸o buéc «ng Hµ SÜ Phu vi ph¹m luËt ph¸p khi viÕt nh÷ng bµi "xuyªn t¹c chÕ ®é" gëi ra n­íc ngoµi, tr¶ lêi c¸c cuéc pháng vÊn cña c¸c c¬ quan truyÒn th«ng n­íc ngoµi ®Ó "b«i nhä nhµ n­íc x· héi chñ nghÜa". Sau khi c¸o buéc «ng Hµ SÜ Phu, c«ng an ®· yªu cÇu «ng ph¶i ký vµo mét biªn b¶n néi dung thõa nhËn nh÷ng g× «ng ®· lµm trong thêi gian gÇn ®©y lµ "vi ph¹m luËt ph¸p" vµ ph¶i høa lµ tõ nay kh«ng viÕt bµi gëi ra n­íc ngoµi, kh«ng tr¶ lêi pháng vÊn cña c¸c c¬ quan truyÒn th«ng ë h¶i ngo¹i. ¤ng Hµ SÜ Phu ®· ph¶n ®èi sù Ðp buéc nµy vµ «ng ®· ghi thªm vµo biªn b¶n lµ nh÷ng g× «ng ®· lµm kh«ng hÒ vi ph¹m luËt ph¸p, mµ chØ thÓ hiÖn quyÒn tù do ng«n luËn cña mét c«ng d©n.

Cuéc thÈm vÊn kÕt thóc vµo buæi chiÒu cïng ngµy. Tr­íc khi cho «ng Hµ SÜ Phu ra vÒ, c«ng an tØnh L©m §ång ®· nh¾c l¹i lÖnh cÊm cña nhµ n­íc lµ tõ nay «ng Hµ SÜ Phu kh«ng ®­îc viÕt bµi, kh«ng ®­îc tr¶ lêi pháng vÊn cña c¸c c¬ quan truyÒn th«ng ë n­íc ngoµi. NÕu vi ph¹m, nhµ n­íc sÏ cã biÖn ph¸p.

Ngoµi hµnh ®éng ®e däa «ng Hµ SÜ Phu, nhµ n­íc céng s¶n ViÖt Nam cßn ®ang t×m c¸ch g©y khã kh¨n cho gia ®×nh «ng qua viÖc tÞch thu chiÕc qu¸n nhá cña vî «ng ë ngay tr­íc nhµ, ®Ó cho c¬ quan hµnh ch¸nh cña ph­êng lµm n¬i héi häp. Môc tiªu cña nhµ n­íc céng s¶n ViÖt Nam lµ c« lËp kinh tÕ «ng Hµ SÜ Phu, v× chiÕc qu¸n nhá ®ã lµ nguån sinh sèng duy nhÊt cña gia ®×nh «ng.

Sù kiÖn c«ng an céng s¶n ViÖt Nam cÊm ®o¸n «ng Hµ SÜ Phu kh«ng ®­îc viÕt bµi hay tr¶ lêi pháng vÊn cña c¸c c¬ quan truyÒn th«ng ë n­íc ngoµi ®· vi ph¹m ngay chÝnh ®iÒu 69 cña HiÕn Ph¸p n­íc Céng Hßa X· Héi Chñ NghÜa ViÖt Nam thõa nhËn quyÒn tù do ng«n luËn vµ b¸o chÝ cña c«ng d©n ViÖt Nam, vi ph¹m ®iÒu 19 cña HiÖp ¦íc Quèc TÕ VÒ QuyÒn D©n Sù vµ ChÝnh TrÞ kh¼ng ®Þnh "kh«ng ai cã thÓ bÞ lµm khã kh¨n v× nh÷ng ý kiÕn cña hä".

Sù kiÖn nhµ n­íc céng s¶n ViÖt Nam t×m c¸ch c« lËp kinh tÕ gia ®×nh «ng Hµ SÜ Phu lµ mét hµnh ®éng trï dËp tr¾ng trîn nh÷ng ng­êi kh¸c chÝnh kiÕn. Sù kiÖn nµy nãi lªn b¶n chÊt v« nh©n ®¹o cña chÕ ®é céng s¶n ViÖt Nam qua chñ tr­¬ng dån nh÷ng ng­êi kh¸c chÝnh kiÕn vµo ®­êng cïng cña sù ®ãi nghÌo.

Liªn Minh ViÖt Nam Tù Do cùc lùc tè c¸o nh÷ng hµnh ®éng vi ph¹m nh©n quyÒn vµ d©n quyÒn trªn ®©y cña nhµ cÇm quyÒn céng s¶n ViÖt Nam tr­íc d­ luËn ë trong vµ ngoµi n­íc. Liªn Minh ViÖt Nam Tù Do kªu gäi mäi ng­êi ViÖt Nam, d­ luËn vµ chÝnh giíi ngo¹i quèc, ph¶n øng mét c¸nh m¹nh mÏ ®Ó ng¨n chËn nh÷ng hµnh ®éng ngang ng­îc vµ phi lý cña nhµ cÇm quyÒn céng s¶n ViÖt Nam. Liªn Minh ViÖt Nam Tù Do còng kªu gäi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi yªu chuéng c«ng b»ng vµ c«ng lý h·y t×m mäi c¸ch hç trî tinh thÇn vµ vËt chÊt cho «ng Hµ SÜ Phu vµ gia ®×nh, còng nh­ hç trî cho tÊt c¶ nh÷ng ng­êi tranh ®Êu cho d©n chñ ë ViÖt Nam ®Ó hä cã thÓ v­ît qua nh÷ng khã kh¨n, thö th¸nh.