Phã tiÕn sÜ Hµ SÜ Phu NguyÔn Xu©n Tô, 58 tuæi; nhµ v¨n Tiªu Dao B¶o Cù, 52 tuæi; vµ nhµ th¬ Bïi Minh Quèc lµ ba nh©n vËt trÝ thøc, v¨n nghÖ sÜ ph¶n kh¸ng hµng ®Çu ë ViÖt Nam hiÖn nay. Sau nh÷ng ®ît khñng bè tinh thÇn «ng Hµ SÜ Phu, b»ng c¸ch b¾t giam mét n¨m tï, nhµ cÇm quyÒn Céng S¶n ViÖt Nam (CSVN) ®· ¸p dông nh÷ng h×nh thøc ®µn ¸p kh¸c nh­ c« lËp kinh tÕ, cho c«ng an ch×m r×nh mß chung quanh nhµ, theo dâi mäi sinh ho¹t cña c¶ ba gia ®×nh c¸c nh©n vËt ph¶n kh¸ng nµy. Vµ tõ th¸ng 4/97 võa qua, CSVN chÝnh thøc ¸p dông chÝnh s¸ch c« lËp th«ng tin, ngang nhiªn c¾t tÊt c¶ 3 sè ®iÖn tho¹i cña hä.

Sau ®©y lµ bøc th­ do ba «ng Hµ SÜ Phu, Tiªu Dao B¶o Cù vµ Bïi Minh Quèc cïng ký tªn göi cho quèc héi CSVN ph¶n ®èi nh÷ng hµnh ®éng vi ph¹m nh©n quyÒ n, chµ ®¹p quyÒn tù do c«ng d©n.

Nguyªn v¨n l¸ th­ nh­ sau:

Th­ göi Quèc Héi N­íc Céng Hßa X· Héi Chñ NghÜa ViÖt Nam

KÝnh th­a Quèc Héi,

Chóng t«i, Hµ SÜ Phu, Bïi Minh Quèc, Tiªu Dao B¶o Cù, lµ nh÷ng ng­êi cÇm bót, xin bµy tá víi Quèc Héi mét sè ý kiÕn.

Trong c¸c ngµy 28 vµ 31.3.1997, chóng t«i lÇn l­ît ®­îc c«ng an thµnh phè §µ L¹t mêi tíi ®Ó gÆp sÜ quan cña Së C«ng An tØnh L©m §ång. Sau gÇn ba tiÕng ®ång hå c¨n vÆn ®ñ ®iÒu vÒ c¸c bµi viÕt, vÒ c¸c bµi tr¶ lêi cña chóng t«i c«ng bè trªn c¸c b¸o, ®µi n­íc ngoµi, vµ sau khi chóng t«i ®äc mét ®o¹n trong QuyÕt §Þnh sè 893 ngµy 20.7.1992 cña Bé V¨n Hãa Th«ng Tin, c¸c sÜ quan c«ng an ®· yªu cÇu chóng t«i ký vµo mét v¨n b¶n vÒ viÖc "®×nh chØ hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt". T¹i biªn b¶n, chóng t«i ®· kh¼ng ®Þnh néi dung c¸c bµi viÕt, bµi nãi cña chóng t«i, kh«ng liªn quan g× ®Õn viÖc vi ph¹m ph¸p luËt.

Qua thùc tÕ, c¸c buæi bÞ buéc ph¶i lµm viÖc víi c«ng an, chØ v× c¸c ®iÒu m×nh viÕt vµ nãi, chóng t«i ®Ò nghÞ Quèc Héi gÊp rót rµ so¸t l¹i c¸c v¨n b¶n luËt vµ giíi luËt liªn quan ®Õn D©n QuyÒn vµ Nh©n QuyÒn trong l·nh vùc t­ t­ëng vµ ng«n luËn.

QuyÕt ®Þnh 893 ngµy 20.7.1992 cña Bé V¨n Hãa Th«ng Tin quy ®Þnh ë ®iÒu 3 nh­ sau:

"Nh÷ng v¨n hãa phÈm cã danh môc d­íi ®©y, tr­íc khi xuÊt (ra n­íc ngoµi) ph¶i cã v¨n b¶n xÐt duyÖt ®ång ý cña Thñ Tr­ëng c¬ quan ngµnh chñ qu¶n ë cÊp Bé (ë Trung ¦¬ng) hoÆc ë cÊp TØnh (ë ®Þa ph­¬ng) cã thÈm quyÒn qu¶n lý néi dung v¨n hãa phÈm ®ã, c¬ quan v¨n hãa cã cÊp phÐp ®Ó lµm thñ tôc h¶i quan:

Nhãm A:
1. C¸c tµi liÖu v¨n b¶n vµ Ên phÈm l­u hµnh néi bé, tµi liÖu thuéc danh môc Nhµ N­íc.
2. C¸c tµi liÖu, v¨n b¶n, bµi viÕt, c¸c lo¹i b¶n vÏ, b¶n ®å ®­îc Ên lo¸t hoÆc ®¸nh m¸y, chÐp tay, in ronÐo, photocopy hoÆc sao chÐp b»ng mäi kü thuËt kh¸c, néi dung thuéc mäi l·nh vùc, göi hoÆc mang theo ng­êi ra n­íc ngoµi ®Ó in, nghiªn cøu, gi¶ng d¹y, b¸o c¸o khoa häc, tham luËn trong héi nghÞ, héi th¶o quèc tÕ...
3. ...
4. ...

ChÝnh lµ t¹i c¬ quan c«ng an thµnh phè §µ L¹t h«m Êy, lÇn ®Çu tiªn, chóng t«i míi ®­îc biÕt tíi mét quy ®Þnh nh­ thÕ cña Bé V¨n Hãa Th«ng Tin, liªn quan ®Õn c«ng viÖc cña m×nh, vµ cña giíi cÇm bót nãi chung!

Chóng t«i rÊt ®çi ng¹c nhiªn tr­íc quy ®Þnh nµy!

Khi HiÕn Ph¸p n­íc ta ®· kh¼ng ®Þnh, C«ng D©n cã quyÒn tù do t­ t­ëng, tù do ng«n luËn, th× cã nghÜa r»ng, ng­êi d©n cã toµn quyÒn viÕt lªn, nãi lªn mäi suy nghÜ riªng cña m×nh vµ hä chØ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ph¸p luËt vÒ néi dung nh÷ng ®iÒu hä viÕt, hä nãi, thÕ th«i, cßn viÖc hä muèn c«ng bè nh÷ng ®iÒu ®ã víi ai vµ ë ®©u, lµ thuéc quyÒn cña hä.

T¸c phÈm do t«i viÕt ra, lµ thuéc quyÒn cña t«i, t¹i sao l¹i buéc t«i ph¶i nép cho «ng Nhµ N­íc xÐt duyÖt tr­íc khi göi ra n­íc ngoµi?

C¬ quan an ninh kh«ng thÓ coi viÖc ®¨ng t¶i hay b×nh luËn cña c¸c ®µi vµ b¸o n­íc ngoµi, ®èi víi mét bµi viÕt cña mét ng­êi trong n­íc, nh­ mét b»ng chøng vÒ néi dung xÊu cña bµi Êy, r»ng, nã ®Ó cho bªn ngoµi lîi dông, v× rÊt nhiÒu bµi viÕt hoÆc bµi nãi cña nhiÒu vÞ l·nh ®¹o §¶ng vµ Nhµ N­íc ta r¬i vµo tr­êng hîp Êy.

§Êt n­íc ®· më cöa, ®ang, hµng ngµy, hµng giê, cè g¾ng héi nhËp vµo thÕ giíi cña thêi ®¹i th«ng tin, t¹i sao chóng ta cßn duy tr× nh÷ng quy ®Þnh qu¸ lçi thêi, ®Èy ng­êi cÇm bót vµo mét c¸i "rä" qu¶n lý ®Õn c¶ b¶n th¶o viÕt tay, c¶ nh÷ng tham luËn héi nghÞ quèc tÕ? Chóng ta h·y hái nh÷ng ®ång nghiÖp nhµ v¨n, nhµ b¸o, nhµ khoa häc c¸c n­íc, khi hä sang th¨m hay giao l­u víi chóng ta, hä cã bÞ mÊt quyÒn lµm chñ ®èi víi lêi ¨n, tiÕng nãi cña hä nh­ vËy kh«ng?

Bé V¨n Hãa Th«ng Tin quy ®Þnh nh­ vËy, nh­ng thùc tÕ, nh÷ng n¨m qua, kh«ng Ýt ng­êi cÇm bót ë ViÖt Nam ®· cho c«ng bè t¸c phÈm ë n­íc ngoµi, tr­íc khi c«ng bè ë trong n­íc, kh«ng th«ng qua sù xÐt duyÖt cña Nhµ N­íc. T×nh h×nh ®ã, chøng tá quy ®Þnh cña Bé V¨n Hãa Th«ng Tin ®· bÞ thùc tiÔn v­ît qua mét c¸ch mÆc nhiªn, bëi quy ®Þnh Êy vÉn n»m trong lÒ lèi qu¶n lý cò, muèn qu¶n lý sù giao l­u v¨n hãa, t­ t­ëng cña con ng­êi gièng nh­ qu¶n lý d¹ dµy cña hä b»ng chÕ ®é tem phiÕu tr­íc kia. Mét kiÓu qu¶n lý lçi thêi, phi d©n chñ nh­ vËy, kh«ng thÓ lµm næi chøc n¨ng cña mét chuÈn mùc ph¸p lý nghiªm tóc, tr¸i l¹i nã chØ cßn gi÷ vai trß nh­ mét c«ng cô ®Ó ng­êi ta ®em ra g©y khã dÔ ®èi víi mét sè ng­êi nµy, vµ lê ®i víi nh÷ng ng­êi kh¸c.

Chóng t«i cho r»ng, quy ®Þnh vÒ danh môc nhãm 2 (nhãm A) trong ®iÒu 3 cña quyÕt ®Þnh 893 ngµy 20.7.1992 cña Bé V¨n Hãa Th«ng Tin lµ tr¸i víi HiÕn Ph¸p, tr¸i víi quyÒn tù do ng«n luËn cña c«ng d©n, tr¸i víi quyÒn Con Ng­êi, ®Æc biÖt khi ®èi chiÕu víi c¸c ®iÒu 50, 53, 69, 146 cña HiÕn Ph¸p vµ ®iÒu 19 cña b¶n Tuyªn Ng«n Quèc TÕ Nh©n QuyÒn, mµ ViÖt Nam ®· long träng ký kÕt vµ cam ®oan thùc hiÖn.

Chóng t«i xin ph¸t hiÖn sù vi ph¹m HiÕn Ph¸p nh­ nªu trªn víi Quèc Héi, ®Ó Quèc Héi xem xÐt vµ ®Ò nghÞ sím b·i bá quy ®Þnh nµy.

Chóng t«i còng ®Ò nghÞ Quèc Héi cho thµnh lËp ngay Tßa ¸n HiÕn Ph¸p, ®Ó d©n cã mét c¬ quan cã thÈm quyÒn nhËn khiÕu n¹i vµ xÐt xö c¸c vô vi ph¹m HiÕn Ph¸p.

KÝnh chµo
§µ L¹t ngµy 10.4.1997
Ký tªn

Hµ SÜ Phu
4 E, Bïi ThÞ Xu©n, §µ L¹t
§T: 823510 (bÞ c¾t gi÷a th¸ng 4.97)

Bïi Minh Quèc
3 B, NguyÔn Th­îng HiÒn, §µ L¹t
§T: 821657 (bÞ c¾t tõ 7.4.97)

Tiªu Dao B¶o Cù
35, NguyÔn §×nh ChiÓu, §µ L¹t
§T: 823779 (bÞ c¾t tõ 7.4.97)