Ch©n Dung "B¸c" Hå - PhÇn 4

KiÒu Phong
tÆng L«i Tam vµ anh em Nh©n V¨n

§ã lµ chuyÖn nghÒ ngçng, b©y giê ®Õn c¸i kho¶n ¨n ngñ vµ ho¹t ®éng cña b¸c.

VÒ kho¶ng ¨n, theo lêi TrÇn d©n Tiªn, b¸c thuéc lo¹i dÔ nu«i:

"Mçi buæi mai, «ng NguyÔn nÊu c¬m trong mét c¸i sanh nhá b»ng s¾t t©y ®Æt trªn mét ngän ®Ìn dÇu. Víi mét con c¸ m¾m hoÆc mét tÝ thÞt. ¤ng ¨n mét nöa vµ ®Ó dµnh mét nöa ®Õn chiÒu. Cã khi mét miÕng b¸nh m× víi mét miÕng phã-m¸t lµ ®ñ ¨n c¶ ngµy" (trang 35).

VÒ ë, b¸c l¹i vËn dông trÝ s¸ng t¹o ®­a ra mét kiÓu chèng l¹nh rÊt ly kú:

"¤ng trä ë mét phßng nhá trong mét kh¸ch s¹n rÊt rÎ tiÒn ë xãm lao ®éng. Phßng chØ võa kª mét c¸i gi­êng s¾t chËt, mét c¸i bµn nhá vµ mét c¸i ghÕ. ChØ thÕ th«i, kh«ng cã g× kh¸c. VÒ muµ ®«ng l¹nh, mçi buæi s¸ng tr­íc khi ®i lµm, «ng ®Ó mét viªn g¹ch vµo lß bÕp cña kh¸ch s¹n. ChiÒu ®Õn «ng lÊy viªn g¹ch ra, bäc nã vµo trong Nh÷ng Tê B¸o Cò, ®Ó xuèng nÖm cho ®ì rÐt." (trang 36)

NÕu ®©y chØ lµ lêi bÞa ®Æt thuÇn tuý, ®Ó tù ®Ò cao, ®Ó cho ®êi thÊy b¸c ®· cã thuë thiÕu thêi v« cïng rÐt m­ít, vv..vv ta nªn bá qua v× trÝ s¸ng t¹o cña b¸c chØ cã vËy.

Nh­ng nÕu thËt sù b¸c ®· tõng chèng rÐt b»ng c¸i kiÓu gãi viªn g¹ch vµo nh÷ng tê b¸o cò th× lóc ®ã b¸c cßn tèi t¨m l¾m, kh«ng h¬n g× c¸i thuë ¨n xóp b»ng nÜa.

Kh«ng ai gãi gi÷ nhiÖt ®é b»ng giÊy b¸o cò. Kh¸ch s¹n b¸c trä kh«ng cã m¸y s­ëi ë c¸c phßng, mïa §«ng Paris sÏ l¹nh tµn nhÉn v« nh©n ®¹o. Lß bÕp kh¸ch s¹n ®©u cã ë c¹nh phßng b¸c. Côc g¹ch lÊy tõ bÕp ra, gãi vµo giÊy b¸o th× chØ mét lóc sau, b¸c vÒ tíi phßng lµ nã l¹nh nh­ côc n­íc ®¸ råi. §Ó côc n­íc ®¸ Êy xuèng nÖm mµ n»m cho nã oÆt x­¬ng sèng ra µ!

Yªu cÇu c¸c ch¸u v¨n n« cña b¸c trong kú t¸i b¶n tíi söa l¹i khóc nµy lµ: b¸c bäc côc g¹ch nãng vµo mí giÎ r¸ch. May ra ®ì l¹nh h¬n vµ n»m ch¾c ch¾n ªm h¬n, x­¬ng sèng ®­îc an toµn.

Cã VÎ DÔ Yªu

VÒ sinh ho¹t th­êng ngµy cña b¸c. chó TrÇn d©n Tiªn kÓ:

"Th­êng th­êng, «ng chØ lµm viÖc nöa ngµy, lµm buæi s¸ng ®Ó kiÕm tiÒn, cßn buæi chiÒu th× ®i ®Õn th­ viÖn hoÆc ®Õn dù nh÷ng buæi nãi chuyÖn chÝnh trÞ. Tèi ®Õn «ng ®i dù mÝt tinh ë Paris... HÇu hÕt trong nh÷ng buæi mÝt tinh nµy, «ng ®Òu ph¸t biÓu ý kiÕn." (trang 36)

Võa kÓ ®Õn ®ã, b¸c cÇm lßng kh«ng ®Ëu, l¹i tù khen ngay mét ph¸t ra g×:

"V× «ng lµ ng­êi ngo¹i quèc ®éc nhÊt trong nh÷ng n¬i nµy vµ v× «ng Cã VÎ DÔ MÕN cho nªn thÝnh gi¶ thÝch nghe «ng. ¤ng NguyÔn KHÐO L¸I nh÷ng vÊn ®Ò th¶o luËn sang vÊn ®Ò thuéc ®Þa, ®Æt biÖt lµ vÊn ®Ò ViÖt nam." (trang 36) Míi cã mÊy dßng kÓ chuyÖn ®i mÝt tinh b¸c ®· nhåi nhÐt v« ®­îc ba bèn lêi tung h« v¹n tuÕ: nµo lµ b¸c "khÐo l¸i", b¸c ®­îc thÝnh gi¶ thÝch nghe, b¸c cã vÎ dÔ yªu mÕn. Nh­ng ë ®o¹n nµy, b¸c muèn "nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng" ®µng hoµng, b¸c ®­a ra vÝ dô vÒ chuyÖn "khÐo l¸i" råi chuyÖn "dÔ yªu". B¸c kÓ:

"Cã mét lÇn b¸c sÜ Cu-ª (CouÐ) nãi vÒ thuËt th«i miªn. NhiÒu ng­êi ph¸t biÓu ý kiÕn, ng­êi ®«ng y, ng­êi ph¶n ®èi ph­¬ng ph¸p ch÷a bÖnh b»ng th«i miªn. §Õn l­ît «ng NguyÔn, «ng KÞCH LIÖT PH¶N §èI thuËt th«i miªn. Lý do cña «ng: Thùc d©n Ph¸p ®· TH¤I MI£N CHóNG T¤I ®Ó ®µn ¸p vµ bãc lét chóng t«i." (trang 36)

"¤ng NguyÔn ph¸t biÓu ý kiÕn kiÓu ®ã th× thÝnh gi¶ thÝch nghe «ng thËt. Ng­êi ta vÉn kho¸i nghe lêi nãi giÔu, kho¸i coi vÎ mÆt ng« nghª, hµnh ®éng lè bÞch tøc c­êi cña nh÷ng th»ng hÒ.

C¸c cô h·y t­ëng t­îng phong c¶nh mét phßng häp: c¸c chuyªn gia ®ang h¨ng say th¶o luËn vÒ thuËt th«i miªn, ®Ò tµi tranh c·i lµ cã nªn dïng th«i miªn trong y khoa kh«ng. §ét nhiªn cã mét anh MÝt nhÈy lªn diÔn ®µn, ph¶n ®èi thuËt th«i miªn Çm Ü, kªu la r»ng chÝnh thùc d©n ®· .... th«i miªn d©n téc cña anh Êy! Thùc d©n nµo dïng thuËt th«i miªn? Chóng nã ®em vò khÝ tèi t©n, qu©n ®éi hïng hËu, s¸ch l­îc th©m ®éc ®Õn ViÖt nam ®Ó ®µn ¸p bãc lét chø th«i miªn lµm g× cho thªm r¾c rèi. Cã bao giê ta thÊy mét anh thùc d©n ®øng ®­a c¸i qu¶ l¾c tr­íc mÆt anh MÝt ng¬ nghÖch vµ dô khÞ "Ngñ ®i! Ngñ ®i .... " ®Ó råi sau ®ã míi bãc lét, ®µn ¸p!

B¸c "khÐo l¸i" thÕ th× kh¸n gi¶ ®Õn c­êi l¨n ra mµ chÕt. Sù ng« nghª cña b¸c cã kh¶ n¨ng chäc c­êi, lµm kh¸n gi¶ bÞ bÊt ngê. Lêi nãi cµng ngu, mÆt mòi cµng nghiªm chØnh th× ng­êi ta cµng buån c­êi, cµng thÊy b¸c "cã vÎ dÔ yªu".

Khi kÓ chuyÖn lªn diÔn ®µn chèng thuËt th«i miªn, b¸c kh«ng nh¾c ®Õn ph¶n øng cña kh¸n gi¶. Nh­ng ë mét dÞp ph¸t biÓu ý kiÕn kh¸c, b¸c m« t¶ râ hµnh ®éng cña mäi ng­êi sau khi nghe b¸c nãi: Hä c­êi l¨n ra!

B¸c kÓ: "Mét h«m, «ng NguyÔn ®øng lªn ph¸t biÓu: "C¸c b¹n th©n mÕn! C¸c b¹n ®Òu lµ nh÷ng ng­êi x· héi, rÊt tèt! TÊt c¶ c¸c b¹n ®Òu muèn gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n. VËy nh­ thÕ dï ®Ö nhÞ, ®Ö nhÞ r­ìi hay ®Ö tam quèc tÕ ph¶i ch¨ng còng thÕ c¶. Nh÷ng Quèc tÕ Êy ®Òu kh«ng lµ c¸ch m¹ng c¶ saá Nh÷ng Quèc tÕ Êy ®Òu kh«ng ®Êu tranh cho chñ nghÜa x· héi c¶ sao. Dï c¸c b¹n gia nhËp Quèc tÕ nµy hoÆc Quèc tÕ nä, c¸c b¹n còng ph¶i ®oµn kÕt, nhÊt trÝ. T¹i sao tranh luËn nhiÒu thÕ. Trong khi c¸c b¹n tanh luËn ë ®©y th× ®ång bµo chóng t«i ®ang rªn xiÕt ë ViÖt nam." Mäi ng­êi c­êi. (trang 44).  B¸c lµm thiªn h¹ ph¸ lªn c­êi. Nh­ng nghe bµ con c­êi, b¸c l¹i hiÓu r»ng: "Mäi ng­êi c­êi, nh­ng kh«ng lµ mØa mai, mµ lµ c­êi c¶m t×nh víi mét ®ång chÝ non, ch­a hiÓu ®­îc vÊn ®Ò."

Cã thÓ hä kh«ng c­êi mØa mai thËt. Nh­ng c­êi c¶m t×nh th× ch­a ch¾c. §ã lµ nh÷ng tiÕng c­êi dµnh cho mét anh lÊc cÊc, lè bÞch, rÊt hÒ.

Tõ trang 38 ®Õn trang 46 b¸c Hå kÓ l¹i nh÷ng chuyÖn du lÞch, thêi gian lµm tê b¸o "NG¦êI CòNG KHæ" vµ vô gia nhËp ®¶ng Céng s¶n Ph¸p.

VÒ tê b¸o "NG¦êI CòNG KHæ" th× "«ng NguyÔn ®­îc mäi ng­êi cö ra ®Ó lµm tê b¸o ch¹y. V× vËy «ng NguyÔn kiªm c¶ viÕt, chñ nhiÖm, ch÷a bµi, thñ quü, xuÊt b¶n vµ liªn l¹c."

Tê b¸o do mét «ng tµi nghÖ míi mÊp mÐ tíi møc ký gi¶ s¨n tin xe c¸n chã chñ tr­¬ng kiªm nhiÒu chøc vô nh­ thÕ nªn "lóc ®Çu «ng NguyÔn göi b¸n t¹i nh÷ng cöa hµng nhá. Nh­ng b¸n kh«ng ch¹y l¾m". NghÜa lµ kh«ng kh¸, b¸o Õ. ¤ng NguyÔn gi¶i thÝch c¸i sù b¸o Õ nµy b»ng lý do "v× ë Paris cã v« sè b¸o, ng­êi ta kh«ng thÓ ®äc vµ mua tÊt c¶." (trang 41).

B¸c nãi phÐt, lµm nh­ ng­êi ta kh«ng mua b¸o b¸c lµ t¹i thÞ tr­êng nhiÒu b¸o qu¸ chø kh«ng ph¶i t¹i b¸o b¸c dë Ñc.

VÒ vô vµo ®¶ng x· héi, b¸c than thë lµ ng­êi ta th¶o luËn nhiÒu qu¸ vµ thó thùc r»ng b¸c ch¼ng hiÓu mÑ g×.

"¤ng NguyÔn l¾ng nghe nh­ng kh«ng hiÓu râ l¾m, v× ng­êi ta th­êng nh¾c ®i nh¾c l¹i nh÷ng tiÕng, nh÷ng c©u: Chñ nghÜa t­ b¶n, giai cÊp v« s¶n, bãc lét, chñ nghÜa x· héi, c¸ch m¹ng kh«ng t­ëng, khoa häc, xi m«ng, phu-ri-ª, M¸c (Saint Simon, Fourrier, Marx) chñ nghÜa v« chÝnh phñ, chñ nghÜa c¶i l­¬ng, s¶n xuÊt, luËn ®Ò, ph¶n luËn ®Ò .... Ngoµi nh÷ng ý kiÕn trªn, cßn cã nh÷ng lêi gi¶i thÝch vµ nh÷ng lêi tranh luËn kh¸c. ¤ng NguyÔn nhøc ®Çu v× khã hiÓu." (trang 43).

Riªng vô du lÞch, b¸c cã vÎ rµnh, nªn b¸c ba hoa:

"Sau mçi chuyÕn ®i, «ng NguyÔn kÓ cho chóng t«i nghe c¶m t­ëng cña «ng. Th­êng th­êng «ng nãi nöa ®ïa nöa thËt. Trong nh÷ng ngµy nghØ, kh«ng nªn tiªu phÝ tiÒn b¹c, mÊt thêi giê ë b·i bÓ ®Ó nh×n ng­êi ®µn bµ ®i t¾m, mµ nªn du lÞch, häc hái ®­îc nhiÒu (trang 38). Kh«ng ph¶i chØ v× thÝch ®i du lÞch mµ «ng nhÞn ¨n, nhÞn tiªô §iÒu ®ã còng cã, nh­ng nhÊt lµ «ng muèn biÕt nh÷ng n­íc Êy Tæ Chøc vµ Cai TrÞ nh­ thÕ nµo." (trang 40)

Khoe lµ ®i c¸c n­íc ®Ó xem ng­êi ta tæ chøc vµ cai trÞ nh­ thÕ nµo, nh­ng nh÷ng ®o¹n v¨n ®­a ra nhËn xÐt cña b¸c vÒ c¸c quèc gia th× toµn lµ v¨n t¶ c¶nh hoÆc m« t¶ sinh ho¹t mét c¸ch m¬ hå vµ lÌm bÌm kiÓu nh­:

"Va-ti-c¨ng cã nhiÒu l©u ®µi vÜ ®¹i. Nhµ thê th¸nh Pi-e (Pierre) lµ mét kú c«ng kiÕn tróc. ViÖn b¶o tµng Va-ti-c¨ng lµ mét cuèn s¸ch sèng vÒ lÞch sö t«n gi¸o. Ngoµi nh÷ng vËt quÝ kh¸c, ng­êi ta cßn thÊy c¶ nh÷ng b¸nh xe thêi Trung cæ. Khi nµo n«ng d©n kh«ng nép thuÕ cho nhµ chung, ng­¬× ta buéc ch©n tay ng­êi n«ng d©n vµo b¸nh xe võa ®¸nh, võa quay" (trang 38) "phô n÷ ý h¸t rÊt haþ TiÕng h¸t trong nh­ tiÕng chu«ng. Theo «ng NguyÔn th× n­íc Thuþ SÜ xinh h¬n hÕt. B¸ linh so víi Pa ri vµ La m· gièng nh­ mét miÕng b¸nh m× so víi b¸nh ga t«. So s¸nh nh­ vËy còng kh«ng ®óng l¾m v× B¸ linh còng nh­ tÊt c¶ n­íc §øc ®ang khèn khæ v× n¹n ®ãi. N¹n l¹m ph¸t ghª gím. Mét chót g× còng tr¶ mÊy ngµn M¸c (®ång tiÒn §øc)." (trang 40).

Cã thÊy "c¸ch tæ chøc vµ cai trÞ" cña n­íc nµo ®©u, chØ nghe lêi kÓ l¶m nh¶m, nh¹t nhÏo cña mét nhµ du lÞch kiÕn thøc nghÌo nµn. Lêi kÓ còng ®Çu Ng« m×nh Së, lén xén kh«ng ®¸ng viÕt thµnh s¸ch.

Sau nh÷ng th¶o luËn kÞch liÖt "lµm «ng NguyÔn nhøc ®Çu lªn" v× khã hiÓu, ®¶ng x· héi Ph¸p chia ra lµm hai: PhÇn lín thµnh ®¶ng Céng S¶n Ph¸p. B¸c Hå ®i theo nhãm ®a sè vµ ®­îc ®­a qua Nga häc tËp, b¾t ®Çu dît nghÒ lµm tay sai cho ®iÖn CÈm linh.

Ra §i BÝ MËt

Sau ®©y lµ c¶nh b¸c Hå rêi khái Paris, v¨n sÜ TrÇn d©n Tiªn dµn v¨n, xÕp ý, gß khóc nµy d÷ l¾m ®Ó cho c¶nh biÕn mÊt cña b¸c hÕt søc ®ét ngét, ly kú vµ c¶i l­¬ng ra rÝt. Còng ph¶i nãi thªm: trong c¶nh biÖt ly ¶o n·o nµy cã mÊy nh©n vËt nh­ c« bÐ Alice vµ cËu bÐ Paul ®ét ngét xuÊt hiÖn ®ãng tuång. tr­íc ®ã kh«ng ai hÒ ®­îc nh¾c tíi. Bµ B., Alice, Paul ra ®êi chØ v× nhu cÇu "l©m li" cña ®o¹n v¨n mµ th«Þ

"Theo lÖ th­êng, chiÒu thø bÈy, nh÷ng ®ång chÝ Sª-nª-ga-le, Ma rèc, An-giª-ri, Man-g¸t, vv .. vv ®Õn toµ b¸o Ng­êi Cïng Khæ ®Ó th¶o luËn vÒ nh÷ng bµi viÕt cho sè b¸o saô Ngµy h«m Êy hä thÊy toµ b¸o ®ãng cöa. Hä gâ cöa. Kh«ng thÊy tr¶ lêi. Ng­êi ta b¾t ®Çu ng¹c nhiªn vµ bµn b¹c. - Cã lÏ «ng NguyÔn èm ch¨ng? - Kh«ng, nÕu èm th× «ng ®· b¸o cho chóng ta biÕt. - HoÆc bÞ b¾t ch¨ng? - Kh«ng thÓ. Chóng nã kh«ng d¸m lµm nh­ thÕ ë Pa-ri. - Cã lÏ «ng bËn ®i viÖc g×. - ¤ng NguyÔn sÏ ®Ó l¹i cho chóng ta mét ch÷. ¤ng NguyÔn th­êng lµm nh­ thÕ. - Nh­ vËy chóng ta ®îi mét l¸t. - Kh«ng cÇn. Chóng ta ®Õn nhµ «ng B.., chóng ta sÏ trë l¹i sau.

¤ng B.. lµ mét luËt s­ ng­êi ¡ng-rÞ ¤ng NguyÔn th­êng ®Õn nhµ «ng. Bµ vî «ng coi «ng NguyÔn nh­ anh em. ¤ng NguyÔn rÊt yªu hai ®øa con «ng, mét ch¸u g¸i t¸m tuæi vµ mét ch¸u trai bèn tuæi, vµ còng ®­îc chóng rÊt mÕn. Nh÷ng ng­êi b¹n gÆp «ng B.. trong phßng kh¸ch cïng vî vµ hai con. Hai vî chång cã vÎ buån. hai ®øa trÎ khãc.

- G× thÕ? Nh÷ng ng­êi b¹n hái «ng B.. Bµ B.. g¹t n­íc m¾t chØ m¶nh giÊy gÊp ®Ó trªn bµn vµ nãi: - C¸c b¹n ®äc ®i sÏ biÕt .... (Sau ®©y lµ ®o¹n chãt l¸ th­ cña "«ng NguyÔn) "T«i sÏ viÕt th­ cho c¸c b¹n. Nh­ng t«i kh«ng gi¸m høa víi c¸c b¹n, v× kh«ng ph¶i dÔ viÕt th­ khi ng­êi ta ho¹t ®éng bÝ mËt. Dï t«i cã viÕt th­ cho c¸c b¹n hay kh«ng, c¸c b¹n h·y tin ch¾c r»ng lßng t«i lu«n lu«n yªu c¸c b¹n. Nhê c¸c b¹n b¾t tay nh÷ng ng­êi b¹n Ph¸p cña chóng t¹ B©y giê mét vµi lêi víi ch¸u trai vµ ch¸u g¸i. C¸c ch¸u rÊt yªu chó vµ chó còng rÊt yªu c¸c ch¸u, ph¶i kh«ng c¸c ch¸u? Chó sÏ nãi víi nh÷ng ng­êi b¹n nhá ViÖt Nam lµ c¸c ch¸u rÊt ngoan. Chó sÏ thay mÆt c¸c ch¸u b¾t tay c¸c b¹n nhá ViÖt nam. Cã lÏ rÊt l©u, c¸c ch¸u sÏ kh«ng thÊy ®­îc chó NguyÔn, kh«ng ®­îc leo lªn ®ïi, lªn l­ng chó nh­ c¸c ch¸u th­êng lµm. Vµ còng rÊt l©u chó sÏ kh«ng thÊy c« A-lÝt-s¬ (Alice) vµ cËu P«n (Paul) cña chó. Khi chó ch¸u m×nh gÆp nhau, cã lÏ chó ®· giµ, c¸c ch¸u lín b»ng ba vµ m¸. §iÒu ®ã kh«ng ng¹i g×. Chó sÏ lu«n nhí ®Õn c¸c ch¸u. C¸c ch¸u lu«n lu«n vÉn lµ c« bÐ A-lÝt-s¬ vµ cËu bÐ P«n th©n yªu cña chó C¸c ch¸u ngoan. Häc thuéc bµi. V©ng lêi cha mÑ. §õng ®¸nh con chã nhá Ma-ri-uýt (Marius) cña c¸c ch¸u. Khi c¸c ch¸u ®· h¬i lín, c¸c ch¸u sÏ ®Êu tranh cho tæ quèc cña c¸c ch¸u còng nh­ ba m¸, chó NguyÔn vµ nh÷ng chó kh¸c. C¸c ch¸u nhá th©n yªu cña chó, chó h«n c¸c ch¸u rÊt kªô C¸c ch¸u h«n mÑ hé chó.

Chó NguyÔn

B¸c sÜ R.. ngõng ®äc.

Mäi ng­êi nh×n nhau kh«ng nãi. CËu bÐ P«n ph¸ tan c¶nh im lÆng hái mÑ:

- Chó NguyÔn ®©u hë mÑ?

- Khi nµo th× chó Êy trë l¹i hë mÑ? C« bÐ A-lÝt-s¬ hái theo.

- Chó Êy sÏ trë l¹i khi nµo n­íc chó ®éc lËp. Bµ B. tr¶ lêi vµ «m chÆt lÊy hai con". (trang 47-50)

C¸c ®ång chÝ Sª-nª-ga-le, Ma-rèc, An-gª-ri, Man-g¸t v..v.. cïng chung mét lý t­ëng, ho¹t ®éng "bÝ mËt" cïng víi b¸c, lµm b¸o "Ng­êi Cïng Khæ" víi b¸c. Tãm t¾t, hä chia xÎ víi b¸c nh÷ng chuyÖn sinh tö lín laä ThÕ mµ lóc bá Ph¸p qua Nga b¸c kh«ng b¸o tr­íc cho anh nµo mét lêi. §Õn nçi c¶ lò ®ång chÝ ph¶i lèc nhèc kÐo nhau ®Õn nhµ «ng bµ B... Mµ b¸c cã ra ®i bÝ mËt hoµn toµn kh«ng? §©u cã, b¸c göi l¹i nh÷ng dßng th­ t©m t×nh tha thiÕt, c¶m ®éng mª t¬i cho hai "®ång chÝ" Alice vµ Paul (mét ch¸u t¸m tuæi vµ mét ch¸u míi bèn tuæi). Víi cËu bÐ bèn tuæi b¸c ®em c¶ chuyÖn ®Êu tranh cho tæ quèc ra dÆn dß, nh­ng víi c¸c ®ång chÝ lín, b¸c hoµn toµn bÝ mËt. Cho c¶ lò tha hå xín x¸c t×m b¸c.

¤i chao! C¸c ®ång chÝ n­íc b¹n Sª-nª-ga-le, Ma-rèc, An-grª-ri, vv..vv.. còng ch¶ nªn buån v× lèi c­ xö ngí ngÈn, nh¶m nhÝ cña b¸c. Ch¼ng qua lµ t¹i b¸c mª c¶i l­¬ng qu¸ ®çi. Vµ trong c¶nh ly biÖt rÊt c¶i l­¬ng nµy, c¸c ®ång chÝ kh«ng cã vai trß nµo g©y c¶m ®éng b»ng hai ®øa bÐ con. ThÕ nªn c¸c ®ång chÝ míi bÞ b¸c tØnh b¬ dÑp qua mét be6n.

NghÖ ThuËt VÏ Rång

ViÕt xong khóc nµy, chó Tiªn, b¸c Hå cã vÎ ®¾c trÝ, h¶ hª l¾m.

B¸c l¹i long träng h¹ hai c©u:

"ThÕ lµ mét lÇn n÷a «ng NguyÔn biÖt tÝch Mét lÇn n÷a chóng t«i mÊt kh©u chuyÒn" (trang 51)

B©y giê th× ®éc gi¶ biÕt táng ra råi. Lêi ®e do¹ cña b¸c hÕt thiªng. Dï b¸c biÖt tÝch, dï chó la lèi mÊt kh©u chuyÒn th× råi c©u chuyÖn vÉn tiÕp tôc nh­ th­êng.

Nh­ng t¹i sao «ng NguyÔn l¹i hay "biÖt tÝch" thÕ? SÏ cã ®éc gi¶ ®Æt c©u hái nh­ vËy, vµ ®ã lµ mèi lo cña nhµ cÇm bót TrÇn d©n Tiªn. C¸i trß b¾t b¸c khi biÕn, khi hiÖn nµy lµ mét nghÖ thuËt cao c­êng cña chó. NÕu ng­êi ®êi kh«ng thÊy ®­îc c¸i chç hay ho, tµi t×nh Êy th× uæng l¾m, thiÖt thßi cho chó l¾m.

ThÕ lµ chó Tiªn ®µnh kh¬i kh¬i gi¶ng huþch toÑt c¸i hay trong nghÖ thuËt viÕt v¨n cña m×nh ra:

"Mét c©u ch©m ng«n Trung quèc nãi: "Mét nhµ häa sÜ vÏ giái kh«ng bao giê vÏ nguyªn c¶ mét con rång, mµ vÏ con rång khi Èn, khi hiÖn gi÷a nh÷ng ®¸m m©þ" (trang 51)

(§¸ng lÏ chç nµy nªn ®Ó cho lò v¨n n« xóm l¹i bèc th¬m håi ký cña b¸c, "ph¸t gi¸c" ra, nh­ng b¸c sèt ruét qu¸, xÝ lu«n c«ng viÖc Êy. Thµnh ra b¸c viÕt v¨n tù ca tông råi l¹i viÕt ca tông chÝnh c¸i nghÖ thuËt tù ca tông cña m×nh.)

ViÕt xong c©u gi¶i thÝch. ngÉm ngÜ, b¸c l¹i thÊy h×nh nh­ chó TrÇn d©n Tiªn h¬i ¸t giäng b¸c Hå kÝnh yªô §éc gi¶ cã thÓ hiÓu lÇm r»ng së dÜ con rång ®Ñp lµ nhê nhµ ho¹ sÜ cã tµi. C¸i kü thuËt tµi t×nh dïng m©y che bít rång lµm cho con rång næi bËt, chø sù thËt, rång cã thÓ xÊu xÝ h¬n rång trong tranh.

ThÕ lµ, b¸c véi ®Ì cæ chó Tiªn xuèng b¾t viÕt nh÷ng lêi khiªm tèn.

"Chóng t«i kh«ng ph¶i lµ nh÷ng nhµ häa sÜ cã tµi. Chóng t«i kh«ng ®Ó nh÷ng ®¸m m©y trong tiÓu sö cña Hå chñ tÞch, nh­ng ®Õn ®©y th× chóng t«i ph¶i thó thËt r»ng ®· mÊt mèi c©u chuyÖn." (trang 51)

NghÜa lµ bøc tranh ®Ñp kh«ng nhê tµi häa sÜ mµ nhê chÝnh con rång. Con rång, khi ®øng chôp h×nh, ®· biÕt lÊy m©y che bít vµi khóc cho m×nh thªm mê ¶o. tranh ®Ñp v× Rång Hå khÐo dµn c¶nh, kh«ng v× häa sÜ Tiªn khÐo vÏ.

TÊt c¶ nh÷ng trß ly kú rïng rîn nh­ "b¸c biÖt tÝch", "chó Tiªn mÊt kh©u chuyÒn" ®­îc gi¶i quyÕt dÔ dµng b»ng hai ch÷ "May thay...". Tõ nay th× ®éc gi¶ cã thÓ yªn t©m, trong s¸ch cßn nhiÒu "may thay!" n÷a.

"May thay lÇn nÇy, kh©u chuyÒn thiÕu kh«ng l©ô ChØ trong thêi gian ng¾n mét ng­êi b¹n Ph¸p ®· kÓ cho chóng t«i nghe nh­ sau:

"TuyÕt xuèng nhiÒu, phñ mét líp dÇy trªn chiÕc tÇu X« viÕt tªn lµ X ... chiÕc tÇu võa th¶ neo tr­íc cöa bÓ Lª- nin - gê - r¸t. VÞ thuyÒn tr­ëng ®­a cho mét ng­êi ¸ ®«ng trÎ tuæi mét bé ¸o quÇn l«ng vµ võa nãi võa c­êi: Anh t¹m dïng, sÏ tr¶ l¹i t«i khi nµo anh kh«ng cÇn ®Õn n÷a".

Ng­êi ¸ ®«ng trÎ tuæi c¶m ¬n, mÆc ¸o quÇn Êm vµ ®îi. Hai ng­êi thñy thñ trÎ tiÕn ®Õn vµ nãi víi ng­êi ¸ §«ng:

"NÕu anh cho phÐp, chóng t«i ®­a anh ®Õn trô së".

§Õn trô së th× mét c¸n bé ra tiÕp, mêi ngåi, mêi mét ®iÕu thuèc l¸ Nga, dµi b»ng hai ngãn tay, vµ hái:

- Xin ®ång chÝ cho biÕt tªn. - T«i lµ NguyÔn. - §ång chÝ muèn ®i ®©ñ - T«i muèn ®Õn ®©y, ®Õn Ng¹ - §Õn cã viÖc g×, ®ång chÝ vui lßng cho biÕt? - §Ó gÆp ®ång chÝ Lª-nin. - RÊt ®¸ng tiÕc, kh«ng thÓ gÆp ®ång chÝ Lª-nin, v× Ng­êi võa míi mÊt h«m kia - Ng­êi c¸n bé võa nãi võa lau n­íc m¾t. - Trêi ¬i ! §ång chÝ Lª nin mÊt råi saá

¤ng NguyÔn söng sèt vµ v« cïng c¶m ®éng. Ng­êi c¸n bé hái tiÕp:

- Theo lêi thuyÒn tr­ëng, ®ång chÝ ®i tÇu ... kh«ng cã giÊy phÐp?

- §óng, t«i BÝ MËt." (trang 52)

§Õn ®©y, ®éc gi¶ thÊy r»ng ngoµi c¸i tËt mª nh÷ng c¶nh c¶i l­¬ng, b¸c cßn kho¸i truyÖn gi¸n ®iÖp rÎ tiÒn, h¬i mét tÝ lµ kªu nh¾ng lªn: "bÝ mËt!". ë ®©y b¸c lªn chiÕc tµu Nga, "bÝ mËt" thÕ nµo mµ ®ª"n c¶ «ng thuyÒn tr­ëng còng biÕt, ®­îc «ng tÆng bé quÇn ¸o l«ng. C¶ c¸n bé vµ thñy thñ ®oµn trªn tµu ®Òu biÕt b¸c. Rêi tµu , b¸c ph¶i ®i b¾t tay tõng ng­êi, l¹i ®­îc c¸n bé h­íng dÈn ®Õn tËn trô së. ¤ng thuyÒn tr­ëng th× khai vanh v¸ch vÒ t×nh tr¹ng cña b¸c víi c¸n bé ®Þa ph­¬ng. ThÕ mµ khi c«ng an hái, b¸c cø nghiªm nghÞ ®¸p tØnh b¬:

- §óng, t«i bÝ mËt!

"May thay" cho tªn c¸n bé Nga lóc ®ã, nhê chÕ ®é Céng s¶n k×m kÑp, nã hÕt biÕt c­êi. NÕu kh«ng th× ®Õn ®øt ruét mµ chÕt.

Trß bÝ mËt b¸c kho¸i tõ håi nhá. QuÝ vÞ ®éc gi¶ cßn nhí: ë ®Çu s¸ch, cËu bÐ NguyÔn TÊt Thµnh khi rñ mét cËu bÐ kh¸c ë Sµigo`n ®i ra n­íc ngoµi còng b¾t cËu kia ph¶i gi÷ "bÝ mËt". V× lý do g×? V× cËu Thµnh ®­îc gëi ra n­íc ngoµi b»ng ®­êng d©y C¸ch M¹ng? V× cËu sÏ lªn ®­êng trong mét ®ªm t¨m tèi, m­a giã b·o bïng, kh«ng ®Ó ai ph¸t gi¸c ®­îc hµnh tung? Kh«ng cã. CËu xuÊt ngo¹i b»ng c¸ch gi÷a thanh thiªn b¹ch nhËt ®µng hoµng ®Õn bÕn tµu xin viÖc. Xin hÕt tµu nÇy ®Õn tµu kia míi gÆp mét kÎ th­¬ng t×nh cho ch©n phô bÕp. ThÕ mµ còng cø nhÊt ®Þnh kh¨ng kh¨ng gi÷ ... bÝ mËt!

Bèc Th¬m Quan ThÇy

Con ng­êi ®Õn Nga "mét c¸ch bÝ mËt" Êy ®· bÞ c¸n bé Nga ®ãn tiÕp mét c¸ch kh«ng bÝ mËt tÝ nµo c·. Sau mµn pháng vÊn, biÕt gÆp ®­îc mét tªn tay sai ®Çy triÓn väng, c¸n bé Nga cho Hå ®Õn ë kh¸ch s¹n quèc doanh vµ nu«i nÊng cÈn thËn, chØ cÊm kh«ng cho ra ngoµi. ThÕ cho nªn mÊy h«m sau, ®­îc hái nhËn xÐt, c¶m t­ëng vÒ n­íc Nga, b¸c phang ra mét c©u xanh rên: "T«i thÊy rÊt rÐt!".

Nguyªn v¨n ®o¹n ®èi tho¹i:

" - Anh ®Êy ­? Paul hái.

- V©ng t«i ®©y, «ng NguyÔn tr¶ lêi.

- Anh lµm thÕ nµo mµ ®Õn ®©y ®­îc?

- Nh­ lÖ th­êng th«i, b»ng c¸ch BÝ MËt.

- Anh ®Õn ®©y vµo lóc ®ang buån. Lª nin vÜ ®¹i võa míi mÊt.

Hai ng­êi b¹n lÆng yªn mét l¸t, buån rÇu. Råi P«n nãi tiÕp:

- Anh thÊy xø nµy thÕ nµo?

- T«i ThÊy RÊt RÐt. Ngoµi ra kh«ng biÕt chuyÖn g× kh¸c, v× t«i ®· høa víi ng­êi c¸n bé lµ kh«ng ra khái kh¸ch s¹n." (trang 54)

Coi bé t×nh c¶nh b¸c tíi Nga lÇn ®Çu th¶m h¬n lÇn tíi Ph¸p. §Õn Ph¸p, b¸c cßn ®­îc tµ ta ra tiÖm cµ phª, ®­îc båi gäi lµ ¤ng nªn b¸c cã nhËn xÐt rÊt réng ra r·i:" Ng­êi Ph¸p ë Ph¸p tèt va lÞch sù v ...v..." §Õn Nga, bÞ c¸n bé cÊm ra khái phßng b¸c sÇu ®êi, phang ra mét qu¶ nhËn xÐt céc lèc: " T«i thÊy rÊt rÐt!" Nghe tuy quª mïa nh­ng còng kh¸ dòng c¶m.

Nh­ng sù hËm hùc chª bai n­íc Nga chØ cã thÕ. Sau ®ã lµ trµng giang ®¹i h¶i nh÷ng lêi ca ngîi, kiÓu nh­:

"¤ng chó ý nhÊt ®Õn chÕ ®é x· héi n­íc Nga. ë ®©y, mäi ng­êi ra søc häc tËp, nghiªn cøu ®Ó tiÕn bé ChÝnh phñ th× gióp ®ë khuyÕn khÝch nh©n d©n häc tËp. ë ®©u còng thÊy tr­êng häc ..." (trang 56)

§iÒu nµy b¸c ca ngîi ®óng. Nga më ra nhiÒu tr­êng l¾m. T©y b¸ lîi ¸ còng ®Çy tr­êng. ChÝnh phñ kh«ng nh÷ng khuyÕn khÝch mµ cßn cßng d©n, dÝ sóng vµo l­ng d©n ®Èy ®Õn tr­êng häc tËp.

"Cã mét sè n«ng tr­êng tËp thÓ rÊt giµu mµ ng­êi ta gäi lµ n«ng tr­êng triÖu phó. Nh÷ng n«ng tr­êng nÇy cã tr­êng häc s¬ cÊp vµ trung cÊp, th­ viÖn, nhµ chiÕu bãng, s©n vËn ®éng, nhµ th­¬ng, phßng nghiªn cøu n«ng nghiÖp, n¬i chøa m¸y mãc, v©n v©n ..." (trang 56).

TrÝch dÉn nhiÒu chØ lµm nhµm tai ®éc gi¶. Hµng triÖu cuèn s¸ch, bµi b¸o tuyªn truyÒn cña Céng s¶n ®Òu cã nh÷ng lêi t­¬ng tù

B¸c còng cßn dµnh mét trang ®Ó ca tông Nga lµ thiªn ®­êng cña con nÝt (trong khi chê ®îi thµnh thiªn ®­êng cña ng­êi lín.) Nh÷ng ®iÒu ca tông cña b¸c, n÷a thÕ kû sau n­íc Nga vÉn ... ch­a thùc hiÖn ®­îc.

§Æc biÖt ë nh÷ng trang ca tông n­íc quan thÇy nµy, b¸c viÕt nh­ chÐp tõ nh÷ng tµi liÖu tuyªn truyÒn hoÆc nghe l¹i lêi ba hoa cña mét c¸n bé tuyªn truyÒn. B¸c kh«ng kÓ næi tªn mét ng­êi, mét ®Þa danh nµo ®Æc biÖt. Cã lÏ tôi Nga chØ cho b¸c ®i vµi vßng ng¾m c¶nh råi giam b¸c ë kh¸ch s¹n cho häc tËp tèi ngµy.

C¸i khóc con rång hiÖn ra ë n­íc Nga nµy h¬i th¶m. Gi¸ b¸c cø cho nã "biÖt tÝch" lu«n th× l¹i ®ì h¬n

Tõ trang 62, b¸c kÓ l¹i thêi gian ho¹t ®éng ë TÇu, ë Xiªm (Th¸i Lan).

§­îc quan thÇy Nga huÊn luyÖn, dËy dç, b¸c tiÕn bé thÊy râ. Tµi ch«m chØa cña b¸c nhuyÔn l¾m råi. C¸c s¸ng kiÕn, c«ng lao cña ng­êi kh¸c, ë mäi ®Þa h¹t, nÕu võa m¾t, h¹p ý, b¸c vå gän.

ThÝ dô ë trang 62, b¸c kÓ:

"Ba nguyªn t¾c cña b¸c sÜ T«n dËt Tiªn lµ:

- D©n téc ®éc lËp.

- D©n quyÒn tù dä

- D©n sinh h¹nh phóc."

QuÝ vÞ cã thÊy c¸i g× quen quen kh«ng? V©ng, mÊy khÈu hiÖu Êy, b¸c thuæng hÕt, xµi suèt ®êi, thµnh ra ta cø ®äc thÊy nh÷ng c©u dµi dßng: "ViÖt Nam D©n Chñ Céng Hßa ®éc lËp, tù do, h¹nh phóc" ®­îc g¾n nguyªn con cho miÒn B¾c.

VÒ vô dùa h¬i h¹i nhµ c¸ch m¹ng Phan béi Ch©u vµ Phan chu Trinh, b¸c kÓ:

"...Thùc d©n Ph¸p ®· ph¹m mét sai lÇm lµ b¾t nhµ l·o chÝ sÜ yªu n­íc Phan béi Ch©u, lóc bÊy giê ë Trung quèc, vµ muèn kÕt ¸n tö h×nh cô Phan. TÊt c¶ nh©n d©n ViÖt Nam næi dËy chèng l¹i vô ¸n nµy vµ yªu cÇu tha cô Phan. Ch­a bao giê cã mét phong trµo quÇn chóng réng r·i nh­ vËy. §©y lµ mét dÞp tèt cho «ng NguyÔn tuyªn truyÒn chñ nghÜa yªu n­íc." (trang 63).

"Nhµ l·o ¸i quèc Phan chu Trinh ë Ph¸p trë vÒ ViÖt Nam. VÒ ®­îc mét n¨m th× cô mÊt. Tõ B¾c chÝ Nam, nh©n d©n ta tæ chøc ®¸m tang rÊt lín. Bän cÇm quyÒn Ph¸p can thiÖp cÊm nh÷ng cuéc truy ®iÖu vµ b¾t bí nh÷ng thanh niªn, sinh viªn h¨ng h¸i nhÊt trong cuéc vËn ®éng ®ã. Sù can thiÖp nµy ®· thæi thªm ngän löa yªu n­íc cña «ng NguyÔn ...". (trang 64)

B¸c Tù Cøu §ãi

Nh­ng lý thó nhÊt lµ vô b¸c ¨n c­íp c¬m chim, nghÜa ®en.

Nguyªn lµ håi b«n ba ë Th¸i Lan, b¸c thÊt nghiÖp nÆng. Lóc ë TÇu, b¸c sinh sèng b»ng nghÒ th«ng dÞch. ë Nga, b¸c ®­îc nu«Þ ë Anh th× cã nghÒ röa chÐn. Thêi gian ë Ph¸p huy hoµng h¬n c¶, b¸c cÇy hai "dãp" : mét lµ röa vµ phãng ®¹i h×nh, hai lµ ngåi s¬n vÏ ®å cæ gi¶ ®Ó bÞp mÊy bµ giµ. Riªng thêi ë Th¸i, b¸c khai nghÒ nghiÖp rÊt m¬ hå: "Cuèc ®Êt, ®i bu«n." Ch¾c lµ ®äi. B¸c bÌn kÓ l¹i mét m­u mÑo thÇn sÇu ®Ó cøu ®ãi cho chÝnh m×nh vµ ®ång bän.

B¸c kÓ:

"Ng­êi Xiªm mé ®¹o PhËt vµ rÊt hiÒn lµnh. §Õn tuæi nµo ®ã, con trai ph¶i ®i tu ë chïa mÊy th¸ng. V× vËy trong n­íc cã hµng ngµn nhµ sù S­ rÊt ®­îc nh©n d©n kÝnh träng. Vµ ®­îc nh©n d©n nu«Þ Mçi ngµy hä chØ ¨n mét b÷a, vµo m­êi giê s¸ng. ChÞ em mang c¬m ®Õn chïa. S­ cø viÖc ¨n kh«ng c¶m ¬n aÞ Hä chØ c¶m ¬n PhËt tæ. Khi s­ ¨n xong, c¬m rau cßn l¹i kh¸ch qua ®­êng cã thÓ ¨n. Nh÷ng ng­êi ®­a c¬m ®Òu rÊt sung s­íng ®­îc dÞp bè thÝ.

Nhê thÕ mµ «ng NguyÔn vµ nh÷ng ng­êi b¹n cña «ng cã thÓ ®i ®­êng kh«ng tèn tiÒn c¬m.

NÕu kh«ng gÆp Nh÷ng Ng­êi Kh¸ch §ãi, ng­êi ®­a c¬m ®em mét phÇn c¬m thõa cho chim ¨n." (trang 66)

Téi nghiÖp nh÷ng con chim bÞ nh÷ng ng­êi kh¸ch ®ãi "¨n chÆn." Tr­íc khi cã "«ng NguyÔn vµ ®ång bän" xuÊt hiÖn, chim Th¸i Lan sèng rÊt phñ phª. C¬m thõa cña c¸c nhµ s­ bao giê còng d­ gi¶. B©y giê th× " nh÷ng ng­êi kh¸ch ®ãi " vÐt s¹ch b¸ch.

Nguån gèc cña tõ ng÷ " ¨n c­íp c¬m chim " ch¾c lµ ®©þ

NghÜ kü ra th× nh÷ng con chim Th¸i Lan thña Êy vÉn cßn may m¾n l¾m. Ngµy ®ã cã b¸c ®i nhÑ vµo ®êi chim, chim ph¶i mét phen b÷a ®ãi b÷a no, nh­ng cßn tù do ®Ëu trªn cµnh hãt chöi b¸c vµ tù do bay ®Þ Cßn d©n ViÖt Nam bÞ b¸c ®i nhÑ vµo ®êi th× ®ãi kinh niªn, mÊt tù do thª th¶m cho tíi chÕt.

B¹n §äc Håi Hép

Khi rêi n­íc TÇu, ®Õn Th¸i Lan ho¹t ®éng b¸c l¹i biÓu diÓn tuång "biÕn mÊt" thªm mét ph¸t n÷a.

"Mét lÇn n÷a «ng l¹i mÊt tÝch. ¤ng NguyÔn ®i ®©ô Kh«ng ai biÕt. Nh÷ng ®ång chÝ cña «ng còng bÞ nghi ngê vµ bÞ Quèc d©n ®¶ng b¾t bá tï. Chóng t«i l¹i mÊt mèi thªm mét lÇn n÷a..." (trang 65)

Trong trß "biÕn mÊt", "mÊt mèi" kú nµy, chó TrÇn d©n Tiªn vµ vai trß cña chó l¹i bÞ b¸c quªn mÊt tiªô Hai ch÷ "may thay" b¸c còng quªn lu«n. Sau khi than b¸c mÊt tÝch, chóng t«i "mÊt mèi" b¸c viÕt tØnh b¬, kh«ng cÇn ai kÓ, kh«ng cÇn "may thay cã ng­êi biÕt..." nh­ th­êng lÖ.

C¶ ë nh÷ng viÖc kh«ng ®¸ng g× b¸c còng cø nh¬n nh¬n, tr¾ng trîn ph¬i sù l¸o khoÐt cña m×nh ra nh­ thÕ! Qu¸i ®¶n thËt.

Råi ®Õn cuèi trang 85, th×nh l×nh b¸c Hå l¹i la ho¶ng:

"¤ng NguyÔn L¹i MÊt TÝch!"

Vµ lÇn nµy coi bé b¸c sèt ruét l¾m råi, chÞu kh«ng næi, b¸c nãi th¼ng víi ®éc gi¶: " C¸c b¹n th©n mÕn, ch¾c c¸c b¹n còng Håi Hép khi ®äc chuyÖn cña mét ng­êi khi xuÊt hiÖn khi mÊt tÝch, l¹i xuÊt hiÖn, l¹i mÊt tic'h lu

Hãa ra b¸c Hå thÌm thuång sù vinh quang cña mÊy tay viÕt truyÖn trinh th¸m, gi¸n ®iÖp rÎ tiÒn. B¸c xµo ®i xµo l¹i c¸i trß "«ng NguyÔn mÊt tÝch" ®Ó b¾t bµ con "håi hép" ®Êy.

Nh­ng håi hép thÕ qu¸i nµo ®­îc. KÕt cuéc c©u chuyÖn cña b¸c ®· ®­îc ph¬i ra tõ nh÷ng trang ®Çu. §éc gi¶ biÕt táng r»ng "«ng NguyÔn" dï cã biÕn, hiÖn lo¹n xÞ th× cuèi cïng còng vÒ ngåi lï lï ë B¾c bé phñ. V¶ l¹i, cø theo t×nh tiÕt c©u chuyÖn th× th­êng mçi lÇn gÆp thÕ nguy, b¸c l¹i biÕn mÊt tiªô BÞ Quèc D©n §¶ng Trung Hoa muèn h·m h¹i, b¸c biÕn. BÞ thùc d©n gi¨ng bÉy b¾t, b¸c "mÊt tÝch". An toµn kháe ru nh­ thÕ, håi hép vµo c¸i khæ nµo.

§Çu tiªn, b¸c biÓu diÔn kü thuËt viÕt: cho nh©n vËt l©u l©u biÕn mét lÇn. Råi b¸c gi¶i thÝch c¸i hay cña kü thuËt Êy b»ng thÝ dô «ng häa sÜ vÏ rång ®Ó nh¾c khÐo ®éc gi¶ r»ng b¸c viÕt tµi t×nh l¾m ®ã. Sau chãt, ch¶ cÇn gi÷ ý tø g×, b¸c huþch toÑt hái th¼ng ®éc gi¶: T«i viÕt cã hay kh«ng? cã khÐo kh«ng? ch¾c lµ t«i lµm quÝ ngµi håi hép ph¶i biÕt!

Lo¹i v¨n sÜ nghÜ v¨n m×nh lµ nhÊt kh«ng hiÕm trªn ®êi, nh­ng võa viÕt v¨n võa tù khen, c­ìng b¸ch ®éc gi¶ ph¶i khen ngay t¹i trËn th× chØ cã m×nh b¸c.

T×nh c¶nh Êy th¶m th­¬ng nh­ mét anh hÒ võa giÔu xong véi gi¶i thÝch tÊt c¶ kü thuËt giÔu cña m×nh råi chÊt vÊn kh¸n gi¶: ch¾c lµ "c¸c b¹n th©n mÕn" ®ang buån c­êi l¾m v× tµi giÔu cña t«i!

PhÇn 5