Nguyªn v¨n B¶n Tuyªn Ng«n Quèc TÕ Nh©n QuyÒn, ®· ®­îc §¹i Héi §ång Liªn HiÖp Quèc th«ng qua vµ c«ng bè vµo ngµy 10 th¸ng 12 n¨m 1948.

XÐt r»ng: Sù thõa nhËn nh©n c¸ch cña tÊt c¶ con ng­êi trong ®¹i gia ®×nh nh©n lo¹i vµ nh÷ng quyÒn b×nh ®¼ng kh«ng thÓ t­íc ®o¹t cña hä lµ nÒn t¶ng cña tù do, c«ng lý vµ hßa b×nh trªn thÕ giíi.

XÐt r»ng: Hµnh vi xem th­êng vµ chµ ®¹p nh©n quyÒn ®· dÉn ®Õn nh÷ng hµnh ®éng man rî, xóc ph¹m ®Õn l­¬ng t©m nh©n lo¹i. Sù kªu gäi thiÕt lËp mét thÕ giíi trong ®ã tÊt c¶ mäi ng­êi ph¶i ®­îc h­ëng quyÒn tù do ng«n luËn, tù do tÝn ng­ìng, quyÒn ®­îc gi¶i tho¸t khái sù sî h·i vµ nghÌo khã, ph¶i ®­îc tuyªn x­ng nh­ lµ ­íc väng cao nhÊt cña con ng­êi.

XÐt r»ng: Nh©n QuyÒn cÇn ph¶i ®­îc triÖt ®Ó b¶o vÖ b»ng luËt ph¸p, ®Ó con ng­êi kh«ng bÞ b¾t buéc ph¶i sö dông biÖn ph¸p cuèi cïng lµ vïng dËy chèng l¹i ®éc tµi vµ ¸p bøc.

XÐt r»ng:Mèi quan hÖ h÷u nghÞ gi÷a c¸c quèc gia cÇn ®­îc khuyÕn khÝch vµ më réng.

XÐt r»ng: Trong HiÕn Ch­¬ng, c¸c d©n téc cña céng ®ång Liªn HiÖp Quèc ®· l¹i mét lÇn n÷a x¸c ®Þnh niÒm tin vµo nh÷ng quyÒn c¨n b¶n cña con ng­êi, vµo nh©n phÈm vµ gi¸ trÞ nh©n vÞ, vµo quyÒn b×nh ®¼ng nam n÷ vµ còng ®· quyÕt ®Þnh cæ vò cho c¸c tiÕn bé x· héi vµ c¶i tiÕn møc nh©n sinh trong bèi c¶nh ngµy cµng tù do h¬n.

XÐt r»ng: C¸c quèc gia héi viªn ®· cam kÕt hîp t¸c víi Liªn HiÖp Quèc, nh»m cæ vò viÖc t«n träng nh©n quyÒn vµ c¸c quyÒn tù do c¨n b¶n.

XÐt r»ng: Mét khu«n mÉu chung vÒ nh©n quyÒn vµ tù do lµ ®iÒu tèi quan träng ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®Çy ®ñ sù cam kÕt trªn.

Do ®ã, §¹i Héi §ång Liªn HiÖp Quèc long träng c«ng bè Tuyªn Ng«n Quèc TÕ Nh©n QuyÒn nµy nh­ lµ mét khu«n mÉu chung cÇn ®¹t tíi cña mäi d©n téc vµ quèc gia, nh»m gióp cho mäi c¸ nh©n vµ thµnh phÇn cña x· héi lu«n lu«n theo s¸t tinh thÇn cña B¶n Tuyªn Ng«n, dïng sù truyÒn ®¹t vµ gi¸o dôc, ®Ó nç lùc ph¸t huy sù t«n träng c¸c quyÒn tù do nµy.

MÆt kh¸c, b»ng nh÷ng ph­¬ng thøc tiÕn bé trong ph¹m vi quèc gia còng nh­ quèc tÕ, ph¶i b¶o ®¶m sù thõa nhËn vµ tu©n hµnh B¶n Tuyªn Ng«n mét c¸ch cã hiÖu lùc, kh«ng nh÷ng gi÷a c¸c d©n téc cña c¸c n­íc héi viªn víi nhau, nh­ng cßn gi÷a nh÷ng d©n téc sèng trªn c¸c phÇn ®Êt thuéc thÈm quyÒn hä cai qu¶n.

§iÒu 1: Mäi ng­êi sinh ra ®Òu ®­îc tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ nh©n phÈm, còng nh­ quyÒn lîi. Mäi ng­êi ®Òu ®­îc phó bÈm vÒ lý trÝ vµ l­¬ng t©m. Sù ®èi xö gi÷a con ng­êi víi nhau ph¶i ®­îc trªn tinh thÇn b¸c ¸i.

§iÒu 2: Mäi ng­êi ®Òu ®­îc h­ëng tÊt c¶ nh÷ng quyÒn vµ tù do c«ng bè trong B¶n Tuyªn Ng«n nµy vµ kh«ng cã mét sù ph©n biÖt nµo, nh­ chñng téc, mµu da, ph¸i tÝnh, ng«n ng÷, t«n gi¸o, quan ®iÓm chÝnh trÞ hay tÊt c¶ quan ®iÓm kh¸c, quèc tÞch hay nguån gèc x· héi, tµi s¶n, n¬i sinh, hay tÊt c¶ nh÷ng hoµn c¶nh kh¸c. H¬n n÷a, còng kh«ng ®­îc cã sù ph©n biÖt nµo ®èi víi con ng­êi sèng trªn mét quèc gia hay trªn mét l·nh thæ, c¨n cø trªn c¬ chÕ chÝnh trÞ, nÒn t¶ng luËt ph¸p hay quy chÕ quèc tÕ cña quèc gia hay l·nh thæ ®ã. Cho dï quèc gia hay l·nh thæ nµy ®éc lËp hay d­íi sù b¶o hé, kh«ng ®­îc tù trÞ hay ë trong t×nh tr¹ng bÞ h¹n chÕ vÒ chñ quyÒn.

§iÒu 3: Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn sèng, quyÒn tù do vµ an ninh th©n thÓ.

§iÒu 4: Kh«ng ai bÞ c­ìng bøc lµm n« lÖ hay t«i ®ßi. ChÕ ®é n« lÖ vµ bu«n b¸n n« lÖ d­íi mäi h×nh thøc ®Òu bÞ nghiªm cÊm.

§iÒu 5: Kh«ng mét ng­êi nµo ph¶i chÞu cùc h×nh, tra tÊn, hay bÊt kú h×nh thøc ®èi xö, hoÆc trõng ph¹t bÊt nh©n, hay cã tÝnh c¸ch l¨ng nhôc.

§iÒu 6: ë bÊt cø n¬i nµo, mçi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®­îc c«ng nhËn t­ c¸ch cña m×nh tr­íc ph¸p luËt.

§iÒu 7: TÊt c¶ mäi ng­êi ®Òu b×nh ®¼ng tr­íc ph¸p luËt, vµ ph¶i ®­îc b¶o vÖ mét c¸ch b×nh ®¼ng, kh«ng kú thÞ ph©n biÖt. TÊt c¶ ®Òu ®­îc quyÒn b¶o vÖ ngang nhau, chèng l¹i mäi kú thÞ vi ph¹m B¶n Tuyªn Ng«n nµy, còng nh­ chèng l¹i mäi khiªu khÝch dÉn ®Õn kú thÞ nh­ vËy.

§iÒu 8: Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®­îc kh¸ng tè tr­íc c¸c c¬ quan t­ ph¸p quèc gia cã thÈm quyÒn vÒ c¸c hµnh vi vi ph¹m c¸c quyÒn c¨n b¶n, do HiÕn Ph¸p vµ LuËt Ph¸p quy ®Þnh.

§iÒu 9: Kh«ng mét ai bÞ b¾t bí, cÇm tï hay l­u ®µy mét c¸ch ®éc ®o¸n.

§iÒu 10: Mäi ng­êi ®Òu cã ngang nhau quyÒn ®­îc ph©n xö c«ng khai vµ c«ng b»ng, tr­íc mét tßa ¸n ®éc lËp vµ v« t­, ®Ó ®­îc ph¸n quyÕt vÒ c¸c quyÒn lîi vµ nhiÖm vô cña m×nh, hay vÒ nh÷ng téi ph¹m mµ m×nh bÞ c¸o buéc.

§iÒu 11:

(1) khi truy tè tr­íc ph¸p luËt, mäi ng­êi ®­îc xem lµ v« téi, cho ®Õn khi ph¸p luËt chøng minh lµ cã téi, trong mét phiªn tßa c«ng khai vµ tßa ¸n nµy ph¶i cung øng tÊt c¶ mäi b¶o ®¶m cÇn thiÕt cho quyÒn biÖn hé cña ®­¬ng sù.

(2) Kh«ng ai cã thÓ bÞ kÕt ¸n khi cã nh÷ng hµnh ®éng hay s¬ suÊt x¶y ra vµo lóc mµ luËt ph¸p cña quèc gia hay quèc tÕ kh«ng qui ®Þnh ®ã lµ mét hµnh vi ph¹m ph¸p. T­¬ng tù nh­ vËy, kh«ng ®­îc ¸p ®Æt mét h×nh ph¹t nµo nÆng h¬n h×nh ph¹t ®­îc Ên ®Þnh vµo lóc hµnh vi ph¹m ph¸p x¶y ra.

§iÒu 12: Kh«ng mét ai bÞ x©m ph¹m mét c¸ch ®éc ®o¸n vÒ ®êi sèng riªng t­, gia ®×nh, nhµ ë, hay th­ tÝn, còng nh­ bÞ xóc ph¹m danh dù hay tiÕng t¨m cña m×nh. Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®­îc luËt ph¸p b¶o vÖ, tr­íc nh÷ng x©m ph¹m vµ xóc ph¹m nh­ vËy.

§iÒu 13:

(1) Mäi ng­êi cã quyÒn tù do di chuyÓn vµ c­ tró, trong ph¹m vi biªn giíi cña quèc gia.

(2) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn rêi bá l·nh thæ bÊt kú n­íc nµo, kÓ c¶ n­íc cña m×nh, vµ quyÒn trë vÒ xø së.

§iÒu 14:

(1) Tr­íc sù ng­îc ®·i, mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn tÞ n¹n vµ t×m sù dung th©n t¹i c¸c quèc gia kh¸c.

(2) QuyÒn nµy kh«ng ®­îc kÓ ®Õn, trong tr­êng hîp bÞ truy n· thËt sù v× c¸c téi ph¹m ngoµi lý do chÝnh trÞ, hay do nh÷ng hµnh vi tr¸i víi nh÷ng môc tiªu vµ nguyªn t¾c cña Liªn HiÖp Quèc.

§iÒu 15:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn cã quèc tÞch.

(2) Kh«ng mét ai bÞ t­íc bá quèc tÞch, hay bÞ tõ chèi quyÒn thay ®æi quèc tÞch, mét c¸ch ®éc ®o¸n.

§iÒu 16:

(1) Nam vµ n÷ trong tuæi tr­ëng thµnh cã quyÒn kÕt h«n vµ lËp gia ®×nh, mµ kh«ng bÞ h¹n chÕ vÒ lý do chñng téc, quèc tÞch hay t«n gi¸o. Nam n÷ ®Òu cã quyÒn b×nh ®¼ng lóc kÕt h«n, trong ®êi sèng vî chång vµ lóc ly h«n.

(2) H«n nh©n chØ cã thÓ tiÕn hµnh khi c¶ hai vî chång t­¬ng lai ®Òu ®­îc tù do quyÕt ®Þnh vµ ®ång ý thËt sù.

(3) Gia ®×nh ph¶i ®­îc xem lµ mét ®¬n vÞ tù nhiªn vµ c¨n b¶n cña x· héi, vµ ®­îc quyÒn b¶o vÖ cña x· héi vµ quèc gia.

§iÒu 17:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn së h÷u tµi s¶n c¸ nh©n còng nh­ tËp thÓ.

(2) Kh«ng ai cã thÓ bÞ t­íc ®o¹t tµi s¶n cña m×nh mét c¸ch ®éc ®o¸n.

§iÒu 18: Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn vÒ tù do t­ t­ëng, nhËn thøc vµ t«n gi¸o. QuyÒn nµy bao gåm c¶ quyÒn tù do thay ®æi t«n gi¸o hay tÝn ng­ìng, còng nh­ quyÒn tù do biÓu lé t«n gi¸o hay tÝn ng­ìng cña m×nh, víi t­ c¸ch c¸ nh©n hay tËp thÓ, ë n¬i c«ng céng hay trong chç t­ nh©n, b»ng sù truyÒn d¹y, thùc hµnh, thê ph­îng vµ ¸p dông c¸c nghi thøc ®¹o gi¸o.

§iÒu 19: Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn tù do t­ duy vµ ng«n luËn. QuyÒn nµy bao gåm quyÒn kh«ng bÞ g©y khã kh¨n v× quan ®iÓm cña m×nh vµ quyÒn ®­îc t×m kiÕm, thu nhËn vµ qu¶ng b¸ tin tøc vµ ý kiÕn qua mäi ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng vµ qua mäi biªn giíi.

§iÒu 20:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn tù do héi häp vµ lËp héi, mét c¸ch hßa b×nh.

(2) Kh«ng mét ai cã thÓ bÞ c­ìng b¸ch gia nhËp vµo mét ®oµn thÓ.

§iÒu 21:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn tham gia vµo viÖc ®iÒu hµnh xø së cña m×nh, mét c¸ch trùc tiÕp hay qua c¸c ®¹i biÓu ®­îc tuyÓn chän mét c¸ch hoµn toµn tù do.

(2) Mäi ng­êi ®Òu cã ngang nhau quyÒn nhËn l·nh nh÷ng tr¸ch nhiÖm chung cña quèc gia cña hä.

(3) ý muèn cña nh©n d©n ph¶i lµ nÒn t¶ng cña quyÒn lùc chÝnh quyÒn. ý muèn nµy ph¶i ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c cuéc bÇu cö ®Þnh kú vµ nghiªm chØnh, b»ng phiÕu kÝn, qua ph­¬ng thøc phæ th«ng vµ b×nh ®¼ng ®Çu phiÕu, hay c¸c ph­¬ng thøc t­¬ng ®­¬ng b¶o ®¶m tù do bÇu cö.

§iÒu 22: V× lµ thµnh viªn cña x· héi, mçi ng­êi ®Òu cã quyÒn an ninh x· héi, qua c¸c cè g¾ng cña quèc gia vµ hîp t¸c quèc tÕ, dùa theo ph­¬ng c¸ch tæ chøc vµ tµi nguyªn cña mçi n­íc. QuyÒn nµy ®­îc ®Æt trªn c¨n b¶n cña sù thô h­ëng nh÷ng quyÒn vÒ kinh tÕ, x· héi vµ v¨n hãa, cÇn thiÕt cho nh©n phÈm vµ sù ph¸t triÓn tù do cña mçi c¸ nh©n.

§iÒu 23:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn lµm viÖc, quyÒn tù do chän viÖc lµm, quyÒn ®­îc h­ëng c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc chÝnh ®¸ng vµ thuËn lîi ®èi víi c«ng viÖc, vµ quyÒn ®­îc b¶o vÖ chèng thÊt nghiÖp.

(2) Mäi ng­êi, kh«ng v× lý do kú thÞ nµo, ®Òu cã quyÒn ®­îc h­ëng l­¬ng bæng nh­ nhau, nÕu cïng lµm mét c«ng viÖc nh­ nhau.

(3) Mäi ng­êi lµm viÖc ®Òu ®­îc quyÒn h­ëng thï lao mét c¸ch c«ng b»ng vµ thÝch hîp, kh¶ dÜ b¶o ®¶m cho b¶n th©n vµ gia ®×nh m×nh mét cuéc sèng xøng ®¸ng víi nh©n phÈm, còng nh­ ®­îc trî gióp nÕu cÇn, qua c¸c ph­¬ng thøc b¶o vÖ x· héi kh¸c.

(4) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn thµnh lËp vµ tham gia vµo c¸c nghiÖp ®oµn, ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña m×nh.

§iÒu 24: Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn nghØ ng¬i vµ gi¶i trÝ, nhÊt lµ sù giíi h¹n sè giê lµm viÖc mét c¸ch hîp lý, vµ c¸c ngµy nghØ ®Þnh kú cã tr¶ l­¬ng.

§iÒu 25:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®­îc h­ëng mét møc sèng phï hîp víi søc kháe vµ sù no Êm cho b¶n th©n vµ gia ®×nh bao gåm: thùc phÈm, quÇn ¸o, nhµ ë, y tÕ vµ c¸c dÞch vô x· héi cÇn thiÕt, quyÒn an sinh trong lóc thÊt nghiÖp, ®au èm, t×nh tr¹ng bÊt khiÓn dông, gãa bôa, tuæi giµ hay c¸c t×nh huèng thiÕu thèn kh¸c do c¸c hoµn c¶nh ngoµi kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña m×nh.

(2) Sinh s¶n vµ trÎ con cã quyÒn ®­îc ch¨m sãc vµ trî gióp ®Æc biÖt. TÊt c¶ mäi trÎ con, sinh cã h«n thó hay kh«ng, ®Òu ®­îc x· héi b¶o vÖ mét c¸ch b×nh ®¼ng nh­ nhau.

§iÒu 26:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®­îc gi¸o dôc. Gi¸o dôc ph¶i ®­îc miÔn phÝ, Ýt nhÊt lµ trong tr­êng hîp c­ìng b¸ch gi¸o dôc ë bËc tiÓu häc. Gi¸o dôc kü thuËt vµ chuyªn nghiÖp ph¶i ®­îc më réng vµ gi¸o dôc ®¹i häc ph¶i ®­îc më réng b×nh ®¼ng cho mäi ng­êi, trªn c¨n b¶n tµi n¨ng xøng ®¸ng.

(2) Gi¸o dôc ph¶i ®­îc ®iÒu h­íng ®Ó ph¸t triÓn ®Çy ®ñ nh©n c¸ch, vµ cñng cè sù t«n träng nh©n quyÒn vµ c¸c quyÒn tù do c¨n b¶n. Gi¸o dôc ph¶i nh»m cæ vò sù c¶m th«ng, lßng khoan dung, vµ t×nh h÷u nghÞ gi÷a mäi quèc gia, mäi nhãm chñng téc hoÆc t«n gi¸o, vµ hç trî viÖc ph¸t triÓn c¸c sinh ho¹t cña Liªn HiÖp Quèc nh»m duy tr× hßa b×nh.

(3) Cha mÑ cã quyÒn ­u tiªn chän lùa ph­¬ng c¸ch gi¸o dôc dµnh cho con c¸i m×nh.

§iÒu 27:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn tù do tham gia sinh ho¹t v¨n hãa céng ®ång, th­ëng thøc c¸c bé m«n nghÖ thuËt, vµ cïng chia xÎ c¸c tiÕn bé khoa häc còng nh­ c¸c lîi Ých cña khoa häc.

(2) Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®­îc b¶o vÖ vÒ t¸c quyÒn, trªn b×nh diÖn tinh thÇn còng nh­ quyÒn lîi vËt chÊt, ®èi víi c¸c t¸c phÈm khoa häc, v¨n ch­¬ng, hay nghÖ thuËt.

§iÒu 28: Mäi ng­êi ®Òu cã quyÒn ®ßi hái ®­îc sèng trong mét trËt tù x· héi vµ trËt tù quèc tÕ, trong ®ã c¸c quyÒn vµ c¸c tù do ®­îc ®Ò cËp trong B¶n Tuyªn Ng«n nµy cã thÓ ®­îc thÓ hiÖn ®Çy ®ñ.

§iÒu 29:

(1) Mäi ng­êi ®Òu cã nhiÖm vô ®èi víi céng ®ång nµo mµ chØ trong ®ã míi thùc hiÖn ®­îc viÖc ph¸t triÓn toµn vÑn vµ tù do nh©n c¸ch cña m×nh.

(2) Trong viÖc hµnh xö nh©n quyÒn vµ thô h­ëng tù do, mäi ng­êi chØ ph¶i chÞu nh÷ng h¹n chÕ do luËt ®Þnh - vµ nh÷ng h¹n chÕ nµy chØ nh»m môc tiªu b¶o ®¶m sù thõa nhËn vµ t«n träng nh©n quyÒn, vµ quyÒn tù do cña nh÷ng ng­êi kh¸c, còng nh­ nh»m tháa m·n nh÷ng ®ßi hái chÝnh ®¸ng vÒ lu©n lý, trËt tù c«ng céng, vµ nÒn an sinh chung trong mét x· héi d©n chñ.

(3) Trong bÊt cø tr­êng hîp nµo, nh©n quyÒn vµ nh÷ng quyÒn tù do nµy còng kh«ng ®­îc hµnh xö tr¸i víi nh÷ng môc tiªu vµ nguyªn t¾c cña Liªn HiÖp Quèc.

§iÒu 30: Kh«ng mét ®iÒu nµo trong B¶n Tuyªn Ng«n nµy cho phÐp mét n­íc, mét nhãm hay mét c¸ nh©n nµo ®­îc quyÒn viÖn dÉn bÊt cø lý do g× ®Ó cã nh÷ng viÖc lµm hay hµnh ®éng nh»m hñy diÖt nh©n quyÒn vµ tù do ®­îc thõa nhËn trong b¶n Tuyªn Ng«n nµy.

Liªn HiÖp Quèc, ngµy 10 th¸ng 12 n¨m 1948