Kho¶ng 120 ng­êi gåm c¸c thµnh viªn cña Tæ Chøc D©n Chñ ViÖt Nam vµ ®¹i diÖn mét sè ®oµn thÓ ë §øc ®· ®Õn tham dù.

Sau khi tr×nh bµy, ph©n tÝch nh÷ng quan ®iÓm cña m×nh vÒ B¶n dù th¶o b¸o c¸o chÝnh trÞ t¹i §¹i Héi lÇn thø ChÝn cña §¶ng CSVN sÏ ®­îc tiÕn hµnh vµo ®Çu n¨m 2001, cuèi buæi héi th¶o, «ng Bïi TÝn ®· tr¶ lêi mét sè c©u hái cña b¸o chÝ vµ c¸c tham dù viªn. Sau ®©y lµ ®o¹n b¨ng ghi ©m mét phÇn cuéc pháng vÊn kÓ trªn do th«ng tÝn viªn VNN NguyÔn ChÝnh NghÜa göi vÒ tõ Berlin.

Khi ®­îc hái vÒ chuyÕn ®i th¨m ViÖt Nam cña Tæng thèng Hoa Kú Bill Clinton, «ng Bïi TÝn nhËn ®Þnh nh­ sau:

- Trong chuyÕn ®i th¨m ViÖt Nam nµy cña «ng Clinton, c¶ hai bªn ViÖt Nam vµ Mü ®Òu ®· tÝnh chuyÖn lîi h¹Þ PhÝa ViÖt Nam, cùc ch¼ng ®· mµ buéc ph¶i tiÕp Clinton. Nh­ng hä còng mong lµ nÕu Tæng Thèng Mü ®Õn th× may ra c¸i hiÖp ®Þnh bu«n b¸n gi÷a hai n­íc sÏ ®­îc mau chãng th«ng qua ë quèc hé HiÖn nay, cßn ph¶i chê c¶ hai quèc hoi th«ng qua th× c¸i hiÖp ®Þnh bu«n b¸n Êy míi chÝnh thøc ®­îc mang ra ¸p dông. Mµ ®· mang ra ¸p dông th× thÊy lµ cã nhiÒu mÆt cã lîi ngaþ Tr­íc hÕt lµ lîi vÒ mÆt gi¶m thuÕ hµng nhËp. Mçi mét n¨m cã thÓ l·i ngay ®­îc t¸m tr¨m triÖu mü kim. Nh­ng còng vÒ c¸i hiÖp ®Þnh nµy th× tr­íc ®©y mét n¨m th× hä [Hµ Néi] l¹i run, l¹i lÇn lùa kh«ng d¸m ký. V× ký th× cã nhiÒu ®iÒu kho¶n rµng buéc kinh l¾m. C¸i ch­¬ng bèn cña b¶n hiÖp ®Þnh nµy ®èi víi hä lµ ch­¬ng khæ së nhÊt. V× nÕu theo c¸i ch­¬ng nµy th× hä buéc ph¶i thÓ hiÖn tÝnh c«ng khai, tÝnh râ rµng, minh b¹ch. Tõ nay, nh÷ng chi phÝ, nh÷ng xuÊt nhËp khÈ . ph¶i c«ng khai cho thÕ giíi còng nh­ d­ luËn trong n­íc biÕt. Ngay c¶ ng©n s¸ch, trõ nh÷ng ng©n s¸ch vÒ bÝ mËt qu©n sù, cßn tÊt c¶ nh÷ng ng©n s¸ch g× mµ ®ông ®Õn chi tiªu, hµnh chÝnh, v¨n hãa, x· h«i th× ph¶i c«ng bè cho x· héi biÕt. §Êy lµ mét viÖc rÊt kh V× chóng ta thõa biÕt lµ tËp ®oµn céng s¶n sî nhÊt lµ c¸i tÝnh c«ng khaÞ C¸i g× hä còng che che dÊu dÊu, dÊu ®Çu hë ®u«i, nãi mét ®»ng lµm mét nÎä Nh÷ng g× cÇn khoe th× hä nãi rÊt ghª, nh­ng mµ hä còng dÊu rÊt kü nh÷ng g× mµ hä muèn dÊô

¤ng Bïi TÝn kÓ l¹i mét sù kiÖn ®Æc thï nh­ sau:

- N¨m 1986, khi qua Moscow, «ng NguyÔn V¨n Linh vµ t«i cã trao ®æi víi nhau vÒ tÝnh trong s¸ng, tÝnh c«ng khai, tÝnh minh b¹ch, tÝnh râ rµng, tÝnh kh«ng che dÊu nµþ ¤ng NguyÔn V¨n Linh rÊt kho¸Þ Vµ vÒ n­ãc «ng míi më cö¹ ¤ng nãi lµ: "B¸o chÝ ph¶i nãi lªn sù thËt. §· lµ sù thËt th× kh«ng sî ai hÕt. T«i sÏ b¶o vÖ tÊt c §õng cã bÎ cong ngßi bót. BÊt cø ai tham nhòng, bÊt cø ai cã ®iÒu g× sai ®Òu ph¶i nãi". Nh­ng võa ngá ra ®­îc ba th¸ng th× chÝnh «ng còng bÞ ch¹m lu«n. Vµ chÝnh «ng ta lµ ng­êi ®ãng cöa ngaþ V× «ng ta biÕt r»ng, nÕu ®­îc nãi tÊt c¶ th× bao nhiªu c¸i xÊu cña ®¶ng bÞ ng­êi ta biÕt c¶ th× «ng còng mÊt chøc lu«n. T«i gäi thêi kú ®ã lµ thêi kú l·ng m¹n cña NguyÔn V¨n Linh. ChÝnh «ng ta, khi hÕt l·ng m¹n, sî qu¸, quay vÒ l¹i trë thµnh ng­êi cã th¸i ® b¶o t! hñ nhÊt.

Còng vÒ viÖc Tæng thèng Clinton ®i ViÖt Nam, «ng Bïi TÝn cho biÕt:

- Tr­íc chuyÕn ®i th¨m ViÖt Nam, «ng Clinton ®· tham kh¶o ý kiÕn cña céng ®ång ng­ßi ViÖt Nam ®ang sinh sèng ë n­íc ngoµÞ (HiÖn t¹i, ë n­ãc Mü cã kho¶ng hai triÖu ng­êi). NhiÒu ng­êi ®· nãi víi «ng ta r»ng: ¤ng ph¶i t×m gÆp nh÷ng ng­êi d©n chñ tiªu biÓu ®Ó g©y thanh thÕ cho nh÷ng ng­êi ® T«i cã ®­a tªn mét sè ng­ßi nh­ NguyÔn Thanh Giang, ThÝch Qu¶ng §é vµ TrÇn §é. T«i còng l­u ý r»ng «ng ph¶i nãi víi Hµ Néi ph¶i th¶ ngay nhµ b¸o NguyÔn §×nh Huþ ¤ng nhµ b¸o NguyÔn §×nh Huy ë trong n­íc. ¤ng Êy xin tæ chøc mét cuéc häp vÒ vÊn ®Ò ®Çu t­ cña n­íc ngoµÞ Kh«ng cho th× th«i chø sao l¹i b¾t ng­êi ta, giam ng­êi b¶y t¸m n¨m. Hai m­¬i l¨m vÞ cã yªu cÇu ký tªn nãi lµ nÕu «ng muèn gi÷ c¸i ý chÝ cña Tæng Thèng th× «ng sang ph¶i ch÷ng ch¹c, vµ ph¶i chiÕu tu! +íng chÝnh quyÒn Hµ Néi vÒ nh÷ng vÊn ®Ò nh©n quyÒn, tù do t«n gi¸o vµ tù do b¸o ch

¤ng Bïi TÝn còng cho biÕt thªm r»ng:

- Trong chuyÕn ®i th¨m ViÖt Nam nµy cßn cã t¸m vÞ th­îng nghÞ sü b¶o vÖ nh©n quyÒn vµ chèng ®c ®o¸n sÏ ®i th¸p tïng «ng Clinton. Cßn ng­êi ViÖt Nam ®­îc mêi ®i th¸p tïng th× t«i ch­a nghe nãi lµ cã aÞ Nh­ng t«i chØ biÕt lµ c¸i ®µi ph¸t thanh ¸ Ch©u Tù Do cña «ng NguyÔn Ngäc BÝch ®ang bÞ Hµ Ni chèng ph¸ quyÕt liÖt.... T«i tin r»ng qua chuyÕn ®i nµy cña «ng Clinton sÏ ®¸nh dÊu mét c¸i mèc. Hµ Néi sÏ ph¶i cam kÕt thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu ®· høa hÑn. §ã lµ: Ph¶i c¶i tæ ngay nh÷ng c¬ së quèc doanh, (ph¶i gi¶i quyÕt gÊp, v× bän nµy lµ bän ph¸ ho¹i nhiÒu nhÊt). Ph¶i c¶i tæ gÊp hÖ thèng ng©n hµng. Thùc hiÖn tÝnh c«ng khai, minh b¹ch vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh. Ph¶i tr¶ tù do cho nhng ng­êi tï chÝnh tr ..

Khi ®­îc hái vÒ thùc tr¹ng b¸o chÝ hiÖn nay ë trong n­íc nh­ thÕ nµo vµ vai trß cña b¸o chÝ h¶i ngo¹i trong c«ng cuéc ®Êu tranh ®ßi tù do d©n chñ cho ViÖt Nam, «ng Bïi TÝn cho biÕt:

- B¸o chÝ trong n­íc hiÖn nay vÉn lµ b¸o chÝ c«ng cô cña §¶ng. Tõ ngµy 1 th¸ng 7 n¨m 2000 võa qua, hä l¹i b¾t tÊt c¶ c¸c b¸o ®¨ng ký l¹Þ B©y giê th× tÊt c¶ c¸c b¸o chÝ ph¶i cã nh÷ng tæ chøc ®øng ra ®Ó mµ ®ì ®µu vÒ mÆt ph¸p l ThÝ dô nh­ víi tê TiÒn Phong th× §oµn thanh niªn céng s¶n ph¶i Ì cæ r¹ NÕu sai th× nã sÏ gâ c¶ anh Tæng Biªn TËp b¸o TiÒn Phong vµ gâ lu«n c¶ anh Tæng Th­ Ký cña §oµn thanh niªn céng s¶n. B¸o Phô N÷ th× cã Héi Liªn HiÖp Phô N÷. B¸o Qu©n §éi th× cã Tæng Côc ChÝnh Tr B¸o Hµ Néi Míi th× ph¶i cã Thµnh ñy Hµ Néi ®øng ra ®Ó chÞu tr¸ch nhiÖm. Hä kh«ng cho ra b¸o t­ nh©n. TÊt c¶ c¸c lo¹i b¸o ®Òu cña c¸c tËp thÓ, ®Òu ph¶i cã c¸c héi ®oµn ®øng ra mµ kiÓm duyÖt, kh«ng cã vi ph¹m g× vÒ chÝnh trÞ th× hä míi cho ph¸t hµnh... ¤ng Bïi TÝn ®¸nh gi¸ r»ng:

- B¸o chÝ ë trong n­íc vÒ mÆt chÝnh trÞ lµ kh«ng cã tù dä Do ®ã cho nªn míi cã nhiÒu b¸o chuÞ ThÝ dô nh­ lµ b¸o KÕt §èi, b¸o Thao Thøc cña tuæi trÎ thùc sù lµ nh÷ng tê b¸o ngÇm. Tuy nhiªn, trong vßng m­êi l¨m n¨m nay b¸o chÝ còng ®· giµnh ®­îc mét sè kh«ng gian t­¬ng ®èi tù do mét chót gäi lµ phª b×nh tõ vai trë xuèng. NhiÒu ng­êi viÕt b¸o còng ®· tù m×nh kh¼ng ®Þnh ®­îc c¸i quyÒn cña m×nh. Cho nªn lµ còng cã nhiÒu vô ¸n ®­îc v¹ch ra ®Ó mµ xÐt sö.

VÒ vai trß cña b¸o chÝ ng­êi ViÖt h¶i ngo¹i, «ng Bïi TÝn nhËn xÐt:

- TËp ®oµn céng s¶n ViÖt Nam hiÖn nay rÊt sî b¸o chÝ n­íc ngoµÞ N¨m ngo¸i, t«i cã viÕt trªn tê b¸o lín nhÊt cña M §Êy lµ tê Times MagazinÑ Hä cã ®Æt t«i viÕt mét bµi vÒ Hå ChÝ Minh. C¸i sè tê b¸o th¸ng T¸m nµy vÒ ®Õn Hµ Néi th× hä xÐ hai trang nµy ®Þ Sau ®ã ng­êi ph¸t ng«n cña bé ngo¹i giao nãi r»ng: Toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam chóng t«i ph¶n ®èi tê b¸o nµy cña Bïi TÝn. ThÕ nªn, ng­êi ta míi c­êi chä Hä nãi r»ng: C¸c «ng ®· xÐ hÕt, kh«ng cã ai ®­îc ®äc c¶, th× th× lµm sao toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam cã thÓ biÕt ®­îc néi dung ®Ó mµ lªn ¸n Bïi TÝn? Sao l¹i cã c©u nãi v« duyªn vµ v« lý ®Õn møc nh­ thÕ? Hä rÊt cay víi t« .. V×, t«i nãi râ quan ®iÓm cña t«Þ T«i nãi, «ng Hå ChÝ Minh lµ mét ng­êi "yªu n­íc". Yªu n­íc theo c¸i kiÓu cña «ng t¹ ¤ng t! a còng cã nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc trong cuéc ®Êu tranh giµnh ®éc lËp. C¸i sai lÇm cña «ng ta lín nhÊt kh«ng ph¶i lµ b¸n n­íc mµ lµ ®· ¸p dông mét thêi gian dµi ë MiÒn B¾c ®­êng lèi Xtalin trong x©y dùng chñ nghÜa x· héÞ NghÜa lµ, tËp trung x©y dùng c«ng nghiÖp nÆng, c­ìng bøc hîp t¸c hãa, ®µn ¸p trÝ thøc... T«i nãi lµ: T«i ­íc mong «ng Hå ChÝ Minh sèng l¹i ®Ó hái «ng mét c©u th«Þ C¸i c©u nãi lÞch sö cña «ng ®­îc ghi trªn l¨ng lµ: "Kh«ng cã g× quý h¬n ®éc lËp tù do". C¸c gi¸o s­ ë häc viÖn Hå ChÝ Minh gi¶i thÝch r»ng, tù do ®©y kh«ng ph¶i lµ tù do c¸ nh©n. ¤ng Hå chØ nãi ®Õn tù do cho D©n Téc lµ §éc LËp th«Þ Cßn tù do c¸ nh©n lµ tù do t­ s¶n. T«i muèn hái r»ng: NÕu «ng Hå nãi ®óng ý kiÕn cña «ng lµ nh­ thÕ, tøc lµ «ng kh«ng cÇn nghÜ ®Õn c¸i tu! +. do cña c«ng d©n, th× t«i cã thÓ kÕt luËn r»ng: ThÕ th× téi nghiÖp cho «ng Hå vµ còng téi nghiÖp cho d©n téc ViÖt Nam kh«ng biÕt ®Õn tù do lµ g×, trong khi trªn thÕ giíi ng­êi ta ®· biÕt tù do tõ trªn 200 n¨m naþ §Êy lµ c¸i c©u mµ hä cay nhÊt. Hä vu cho t«i lµ xuyªn t¹c.

¤ng Bïi TÝn cho biÕt:

- T«i nghÜ r»ng, c¸i g× hä sî nhÊt th× ta ph¶i lµm. ThÝ dô nh­ b¸o C¸nh Ðn cña chóng ta, ph¶i lµm thÕ nµo ®­a vÒ cho nhiÒu vµä Lµm hÕt søc. B©y giê cã Intennet, ta ph¶i ®­a tin vÒ cµng nhiÒu cµng tèt. Vµ ph¶i ®­a ng­îc l¹i nh÷ng bµi cña NguyÔn Thanh Giang, cña Hµ Sü Phu, cña TrÇn §é, cña D­¬ng Thu H­¬ng... hiÖn ch­a cã nhiÒu ë trong n­íc. Ta ph¶i in l¹i, ®ãng thµnh tËp thËt ®Ñp, chuyÒn tay, cã ai vÒ th× göi vÒ. Bao nhiªu còng kh«ng ® T«i biÕt cã nhiÒu em sang Ph¸p häc vÒ B¸c Sü, häc vÒ VËt Tù.. T«i ®­a cho c¸c em xem. C¸c em vui s­íng qu Thøc c¶ ®ªm ®äc. NÕu ë trong n­íc mµ cã ®­îc nh÷ng quyÓn s¸ch nµy, nh÷ng tê b¸o nµy th× thËt lµ tuyÖt vêÞ Ng­êi ta sÏ truyÒn tay nhau, sÏ nh©n lªn.

Vµ «ng kÕt luËn: