Lêi Giíi ThiÖu : Sau khi bÞ nhµ cÇm quyÒn Hµ Néi b¸c bá ®¬n xin ra b¸o, «ng TrÇn §é ®· viÕt mét l¸ th­ ph¶n ®èi ®¶ng vµ nhµ n­íc CSVN, c«ng khai tè c¸o nh÷ng hµnh ®éng ®µn ¸p, bÊt c«ng cña l·nh ®¹o ®¶ng, nhÊt lµ tÖ n¹n tham nhòng vµ khñng bè nh÷ng ng­êi d¸m tè c¸o ®¶ng tham nhòng. Liªn Minh ViÖt Nam Tù Do xin ghi l¹i d­íi ®©y nguyªn v¨n l¸ th­ ph¶n kh¸ng cña «ng TrÇn §é göi ®¶ng vµ nhµ n­íc CSVN ngµy 22/7/99 võa qua.

H­ëng øng CuécvËn ®éng phª b×nh vµ tù phª b×nh

ViÖt Nam ThèngNhÊt - §éc LËp - Hßa B×nh - D©n Chñ - GiÇu M¹nh (1)
§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc

TrÇn §é

                                                                                                                            HµNéi, ngµy 22 th¸ng 7 n¨m 1999.

Th­ ph¶n kh¸ng

KÝnh göi:
            - Tæng Côc B­u §iÖn.
            - Bé C«ng An.

§ång kÝnh göi:
            - Chñ tÞch Quèc Héi
            - Chñ tÞch n­íc
            - Tæng bÝ th­ §¶ng céng s¶n
            - Thñ t­íng chÝnh phñ
            - Mét sè b¸o chÝ.

T«i, c«ng d©n TrÇn §é, h­ëng øng cuéc vËn ®éng phª b×nh, tù phªb×nh cña §¶ng, b»ng c¸ch göi ®Õn c¸c «ng mÊy lêi ph¶n kh¸ng nh­ sau :

1. Tõ khi t«i c«ng t¸c ë Quèchéi, v¨n phßng Quèc héi, m¾c ®iÖn tho¹i cho t«i, khi t«i nghØ c«ng t¸c,V¨n phßng vÉn tr¶ tiÒn thuª bao hµng th¸ng cho t«i, sè m¸y ®ã cña t«ilµ 8.264673.

T«i bÞ cã ng­êi vi ph¹mquyÒn tù do th­ tÝn vµ th«ng tin cña t«i.

a. Håi th¸ng 2, 3 tù nhiªn m¸y ®iÖn tho¹i cña t«i bÞ c¾t ®­êng dµi. Cuèi th¸ng 3 t«i hái sè 108, sè 108 b¶o t«i hái sè 105, t«i hái sè 105 th× sè 105 b¶o hái sè 500, sau ®ã th× ®­êng dµi ®­îc nèi l¹i.

NguyÖn väng t«i muènbiÕt lµ ai ra lÖnh c¾t vµ v× lý do g× ? Th× sè 500 lóng tóng, tr¶lêi kh«ng râ rµng vµ kh«ng tr¶ lêi. Nh­ng qua ®ã, t«i biÕt râ lµ c«ngan cã lÖnh c¾t. Nh­ng còng tõ th¸ng 3 cho ®Õn nay ®ang tiÕp tôclµ cø tõ 8 ®Õn 9 giê tèi ®Õn 7-8 giê s¸ng h«m sau, m¸y cña t«i bÞrå kh«ng nãi, kh«ng nghe ®­îc, nhiÒu khi ban ngµy t«i cã chu«ng, t«inghe, mµ thÊy ®Çu d©y bªn kia nãi lµ tõ n­íc ngoµi th× lËp tøc m¸y còngbÞ rå ngay, kh«ng liªn l¹c ®­îc n÷a. T«i cã c¸c b¹n ë n­íc ngoµi vµ c¸cnhµ b¸o, c¸c h·ng th«ng tÊn n­íc ngoµi muèn liªn hÖ víi t«i, ®Òukh«ng ®­îc.

NhiÒu th­ tõ cña t«i c¶®Õn vµ ®i, nhiÒu khi c¶ th­ göi "b¶o ®¶m ph¸t chuyÓn nhanh" vµ tr¶ tiÒn cao, còng bÞ mÊt. Cã ng­êi hái t«i lµcã nhËn ®­îc th­ hä göi kh«ng ? T«i míi biÕt lµ mÊt, th­ t«i göicho b¹n t«i, cho con t«i ë Thµnh Phè Hå ChÝ Minh vµ em t«i ë Th¸i B×nh còngbÞ mÊt, hoÆc lµ ®i rÊt l©u. VÝ dô tõ Th¸i B×nh ®i Hµ Néi, th­ th«ngth­êng mÊt ®é 2-3 ngµy. §ã lµ tiÕn bé tèt ®Êy ! Nh­ng th­ cña t«i(c¶ ®Õn vµ ®i) cã th­ bÞ chËm ®Õn h¬n 10 ngµy. T«i vµ em t«i®Òu cho r»ng th­ bÞ gi÷, bÞ bãc, ®Ó kiÓm duyÖt, còng cã th­bÞ mÊt. Th¸ng 6, t«i göi cho em t«i mét th­, em t«i kh«ng nhËn ®­îc.

Nh­ vËy, lµ quyÒn th­ tÝn c«ng d©n cña t«i do HiÕnPh¸p qui ®Þnh ®· bÞ c¸c «ng x©m ph¹m.

1. ë nhµ t«i, håi th¸ng 3,th¸ng 4, cã nh©n viªn an ninh mÆc th­êng phôc gi¸m s¸t ë cöa, vµ hay chÆnhái nh÷ng ng­êi ra vµo th¨m vµ ch¬i víi t«i. Mét lÇn an ninh ®· hái ®óngvµo trung t­íng Hång S¬n võa ®Õn th¨m vµ ch¬i víi t«i ra.

Håi cuèi 1998, t«i vµo Thµnhphè Hå ChÝ Minh, suèt 3 th¸ng t«i ë nhµ con t«i ë quËn T©n B×nh, ngµy nµocòng cã 2-3 nh©n viªn an ninh ¸n ngù ë cæng, t«i ®i ®©u th× cã ng­êi ®ixe m¸y ®i theo xe t«i, cã khi cßn chôp ¶nh lóc bè con chóng t«i ra xe ®i vµtheo chôp ¶nh chç t«i ®Õn. Håi ®ã, th¸ng 8, t«i vµ c¸c con ch¸u t«itõ Thµnh phè Hå ChÝ Minh ra HuÕ ch¬i, khi t«i ë kh¸ch s¹n, còng cã nh©nviªn an ninh tõ Hµ Néi bay vµo ë cïng kh¸ch s¹n ®Ó theo dâi, chÝnh nh©nviªn phôc vô kh¸ch s¹n cho con t«i biÕt nh­ vËy. Håi th¸ng 3. 1999, t«i®i §iÖn Biªn Phñ ch¬i víi mét sè b¹n chiÕn ®Êu cò ®Ó kûniÖm 45 n¨m chiÕn th¾ng, th× sù viÖc còng diÔn ra y nh­ vËy ë nhµkh¸ch mµ chóng t«i thuª ë.

C¸c «ng chØ ®¹o triÓnkhai mét lo¹t ho¹t ®éng "mËtth¸m". T«i rÊt buån vµ bùcm×nh v× t«i khi cßn trÎ ®· ph¶i ®èi phã víi mËt th¸m cña T©y, nay vÒgiµ l¹i bÞ "mËt th¸m" cña ta ¸m ¶nh. C¸c «ng muèn biÕt t«ichèng c¸i g× vµ chèng ai chø g×! ë ®©y t«i trÞnh träng vµ chÝnhthøc b¸o víi c¸c «ng nh­ sau :

T«i cã nhiÒu c¸i ®Óchèng. T«i chèng 5 c¸i :

-    Thãi quan liªu
-    TÖ tham nhòng
-    Thãi lõa dèi m­u mÑo, thñ ®o¹n ®Ó m­u lîi vµ h¹i ng­êi
-    TÖ c¬ héi nÞnh hãt
-    BÖnh ®éc ®o¸n, thiÕu d©n chñ, khinh th­êng nh©n d©n.

C¸c «ng cã nh÷ng c¸i Êy th×t«i chèng ! C¸c «ng cã chèng nh÷ng c¸i Êy hay kh«ng ?

Cßn víi chñ nghÜa x· héi,t«i kh«ng hÒ chèng, t«i chØ kh«ngt¸n thµnh c¸i thø chñ nghÜa x· héi ®· thÊt b¹i ë thÕ giíi vµ ®· g©ynªn nghÌo ®ãi ë ViÖt Nam.

T«i t¸n thµnh mét thø chñnghÜa x· héi kh¸c, gÇn gièng nh­ §Æng TiÓu B×nh vµ t×m ch­a ra. T«icòng kh«ng t¸n thµnh lèi t×m cña c¸c nhµ lý luËn quan liªu vµ gi¸o®iÒu b¶o thñ ®ang lµm. C¸c «ng tö tÕ th× c¸c «ng chÊm døt c¸i trßmËt th¸m ®i, kh«ng cã, t«i th× kh«ng lµm g× ®­îc, nh­ng lÞch sö sÏ ghitéi c¸c «ng ®Êy.

GÇn 1 n¨m nay, t«i ®· imlÆng, v× t«i nghÜ :

LÏ thø nhÊt lµ t«i thÊy c¸i bé m¸y cai trÞ ë ViÖt NamhiÖn nay lµ mét bé m¸y ®µn ¸p, bãp nghÑt, kh«ng muèn nghe mét tiÕngnãi nµo. T«i cã nãi còng ch¼ng ai nghe.

LÏ thø hai, t«i tin vµo sù trong s¹ch cña l­¬ng t©m t«i.T«i nghÜ : tha hå cho c¸i «ng sai qu©n gi¸m s¸t, theo dâi, nghe trém, r×nhrËp. T«i kh«ng cã g× ph¶i e ng¹i. C¸c «ng ®· biÕt ®­îc qu©n c¸c «ngnghe ®­îc nh÷ng g×, thÊy t«i lµm nh÷ng viÖc cã dÊu hiÖu ph¹m téi ??NÕu kh«ng cã, th× c¸c «ng ph¶i xin lçi t«i vµ xãa bá nh÷ng trß trÎcon ®ã ®i.

Nh­ng ®Õn nay, qua viÖcnhí lêi chñ tÞch Hå ChÝ Minh, l¹i cã cuéc vËn ®éng chØnh ®èn ®¶ng, t«icòng ph¶i tham gia cuéc vËn ®éng ®ã b»ng c¸ch nãi th¼ng víi c¸c «ng ýkiÕn cña t«i vÒ bé m¸y cai trÞ hiÖn nay cña n­íc ta qua nh÷ng sùviÖc mµ t«i gÆp ph¶i. Bé m¸y mµ chÝnh t«i cïng tham gia x©y dùng vµ ®·tõng lµ mét thµnh viªn Ýt nhiÒu quan träng. T«i sÏ nãi sau nµy. T«ikh«ng thÓ im lÆng ®­îc n÷a, t«i ph¶i nãi th¼ng víi c¸c «ng vµ t«icòng ph¶i lín tiÕng nãi cho thÕ giíi, cho nh©n lo¹i cïng biÕt. T«ichØ nãi sù thËt, sù thËt dÝnh vµo t«i, vµ sù thËt mµ t«i biÕt ch¾c !

Nh©n ®©y t«i muèn nãi víic¸c «ng thÕ nµy :

1. T«i lµ ®¶ng viªn bÞ khaitrõ. T«i bÞ khai trõ lµ ph¶i, nÕu kh«ng khai trõ t«i, cã lóc t«i còngph¶i xin ra khái c¸i ®¶ng nµy. T«ikh«ng thÓ chÊp nhËn vµ thõa nhËn c¸i ®­êng lèi nhiÒu m©u thuÉn nöavêi, l»ng nh»ng, nÆng chÊt gi¸o ®iÒu, b¶o thñ, khã cho ®Êt n­íc ph¸ttriÓn. T«i còng kh«ng thÓ chÊp nhËn ®­îc ph­¬ng thøc l·nh ®¹o cña®¶ng, ®ã lµ mét ph­¬ng thøc ®éc t«n, toµn trÞ chuyªn chÕ, ph¶n d©nchñ. T«i muèn ®¶ng ®æi míi, ®Ó cøu lÊy ®¶ng, gi÷ v÷ng vaitrß vµ tÝn nhiÖm cho ®¶ng. Nh­ng nh÷ng lùc l­îng b¶o thñ, ®· kh«nghÒ muèn nghe nh÷ng lêi trung thùc, mµ l¹i sinh ra thï ghÐt t«i mét c¸chcã thÓ nãi lµ ngu xuÈn.

VËy, t«i kh«ng lµ ®¶ng viªnn÷a, nh­ng t«i vÉn cã 58 n¨m tuæi §¶ng, vµ quan träng lµ t«i vÉn lµ mét c«ng d©n ViÖt Nam, kh«ng ph¶i c«ng d©n h¹ng bÐt ®©u,mµ lµ mét c«ng d©n cã c«ng. T«i lµ mét c«ng d©n cã 60 n¨m cèng hiÕncho c¸ch m¹ng, ®ã lµ sù thËt. T«i kh«ng bÞa. Sù thËt nµy c¶ n­íc vµthÕ giíi ®Òu biÕt. T«i sÏ tr¶ thÎ §¶ng cho chi bé, cßn c¸c hu©nch­¬ng vµ huy ch­¬ng, huy hiÖu 40 vµ 50 tuæi §¶ng t«i kh«ng tr¶ ®i ®©uc¶. Nã lµ cña t«i, kh«ng ai ®ßi ®­îc cña t«i, bÊt kÓ thÕ nµo. V×®¶ng viªn bÞ khai trõ kh«ng ph¶i lµ mét téi ph¹m.

C«ng d©n t«i ®©y nµy ®·gÇn 80 tuæi, ®· cã mét hu©n ch­¬ng Hå ChÝ Minh, 2 hu©n ch­¬ng qu©n c«ngh¹ng nhÊt (4 chèng Mü, 1 tæng hîp), 1 hu©n ch­¬ng qu©n c«ng h¹ng ba (chèngPh¸p), vµ nhiÒu hu©n ch­¬ng kh¸ng chiÕn niªn h¹ng kh¸c, nhiÒuhuy ch­¬ng kû niÖm (§iÖn Biªn Phñ, QuyÕt Th¾ng, ToµnTh¾ng), v× sù nghiÖp v¨n hãa, v× khoa häc... Toµn hu©n ch­¬ngthËt c¶, kh«ng ph¶i rëm ®©u. VËy th× ng­êi c«ng d©n cã c«ng nµy kh«ngthÓ bÞ ®èi xö nh­ mét c«ng d©n h¹ng bÐt ®­îc ! Trong chiÕn tranh,cÊp cña t«i ®· cao h¬n cÊp c¸c «ng nhiÒu bËc, c¸c «ng lóc ®ã cßn ëcÊp rÊt thÊp hoÆc cßn ®ang ®i häc. Theo ®¹o lý cña "b¶n s¾c d©n téc", Ýt nhÊt c¸c «ng còng cÇn cã chót Ýt lÔ phÐp, lÞch sùvµ d¹y cho nh©n viªn c¸c «ng chót lÔ phÐp, lÞch sù Êy.

Ngµy nay c¸c «ng n¾m quyÒnlùc, ®ã còng lµ lÏ tù nhiªn. Nh­ng tr­íc ®©y còng lµ quyÒn lùc mµ®ã lµ quyÒn lùc gi¶i phãng, cßn ngµy nay c¸c «ng ®ang hoÆc ®· lµm choquyÒn lùc trong tay c¸c «ng trë thµnh quyÒn lùc ®µn ¸p. C¸c «ng vÉnh« "uèng n­íc nhí nguån". Nh­ng c¸c «ng cã lóc nµo tù c¶m thÊym×nh lµ ®Çy tí nh©n d©n hay kh«ng ? C¸c «ng ®èi xö víi nh©n d©n (trong®ã cã t«i) nh­ thÕ µ ? C¸c«ng ®· chèng l¹i nh©n d©n, ®· ®Ì ®Çu c­ìi cæ nh©n d©n, chø kh«ng cã ai chèng nhµ n­íc nµy c¶ !

2. Ta nãi n­íc ta nghÌo, ®ãlµ sù thËt. Nh­ng t«i hái ai nghÌo ? T«i th× t«i thÊy r»ng n­íc ta nghÌolµ chØ cã d©n nghÌo, cßn nhµ n­íc vµ c¸c "quan cai trÞ"kh«ng nghÌo, c¸c quan cã « t«, phßng kh¸ch, m¸y l¹nh, biÖt thù, kh¸chs¹n, tiÖc tïng kh«ng kÐm g× c¸c quan ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. ThÕråi c¸c «ng tr¶ l­¬ng vµ thao tóng, vµ sai khiÕn tõ nhµ v¨n, nhµ b¸o®Õn c¸n bé nh©n viªn d­íi tay c¸c «ng. T«i thÊy th­¬ng h¹i cho nh÷ngch¸u bÞ sai ®i theo dâi t«i, vµ c¶ nh÷ng ch¸u nghe trém vµ ¨n c¾p th­ cñat«i. T«i th­¬ng v×, c¸c ch¸u chØ ®¸ng tuæi con vµ tuæi ch¸u néi, ch¸ungo¹i t«i th«i, thÕ mµ c¸c ch¸u ph¶i sèng, ph¶i cói ®Çu lµm nh÷ngviÖc nhôc nh· nh­ vËy. C¸c ch¸u lµm thÕ ®Ó phôc vô ai ?

3. T«i nhÞn nhiÒu, nã øtrong ng­êi nªn t«i phÉn uÊt. ë tuæi t«i vµ kh¶ n¨ng cña t«i chØ cãthÓ béc lé trªn trang viÕt vµ lêi nãi. Nh­ng c¸c «ng l¹i r×nh rËpvµ bÇy nhiÒu trß bØ æi nh­ trß "Hoµi ViÖt"mµ cã dÞp t«i ®· nãi qua. T«i biÕt cã nh÷ng "tay sai" ®i ®e däa nh÷ng ng­êi muèn ®äc bµi cña t«i,nh­ng l¹i khuyÕn khÝch mäi ng­êi ®äc bµi Hoµi ViÖt ??? C¸c«ng cã d¸m ®Ò ra mÊy vÊn ®Ò ®Ó cho toµn thÓ nh©n d©n vµtoµn thÓ ®¶ng viªn gãp ý nh­ sau nµy kh«ng ?

§¶ng b©y giê lµ §¶ng g× ?§¶ng cña ai. §¶ng ®ang lµm g× cã lîi cho d©n vµ §¶ng ®ang lµm g× h¹i chod©n ? T¹i sao d©n kÐm tin §¶ng h¬n tr­íc, t¹i sao thanh niªn, trÝ thøc Ýttha thiÕt vµo §¶ng ?

Nhµ n­íc b©y giê thÕ nµo? Nhµ n­íc cã khuyÕt ®iÓm g× ? T¹i sao kh«ng chèng ®­îc tham nhòng? T¹i sao cµng chèng tham nhòng, tham nhòng cµng nÆng thªm ?

T«i h­ëng øng cuéc vËn ®éngphª b×nh vµ tù phª b×nh, vµ t«i thùc hiÖn quyÒn c«ng d©n cña t«itheo HiÕn Ph¸p trong c¸c ®iÒu 53 vÒ "QuyÒn tham gia qu¶n lý nhµ n­íc". §iÒu 60 vÒ "Tù do nghiªn cøu, phª b×nh". §iÒu 69 vÒ "Tù do ng«n luËn". §iÒu 73 vÒ "Th­ tÝn" vµ ®iÒu 74 vÒ "KhiÕu n¹i tè c¸o" b»ng th­ ph¶n kh¸ng nµy. Kh«ng nªn chØh¹n chÕ ë chç tù phª b×nh. Tham «, hñ hãa c¸ nh©n... råi kÕtluËn lµ kh«ng cã vÊn ®Ò g× lín ; nÕu cã th× ai gi÷ "®Ó b¶o vÖ uy tÝn cho §¶ng vµ cho nhµn­íc". Cø thÕ che giÊucho nhau. Cßn ®èi víi c¸c ng­êi cã ý kiÕn kh¸c th× ®èi xö rÊt tötÕ nh­ sau :

- Cã 11 vÞ l·o thµnh c¸ch m¹ng ký mét huyÕt t©m th­, ®Çy t©m huyÕt, tè c¸o hµnh vi tham nhòng cña mÊy c¸n bé cÊp cao. Nh­ng c¸n bé bÞ tè c¸o l¹i yªn æn vµ ®­îc bªnh vùc. Cßn 11 cô th× lÇn l­ît 100% bÞ truy bøc, kiÓm ®iÓm vµ cã 3,4 ®¶ng viªn ®· bÞ khai trõ.

CÇn ph¶i hái r»ng : nhµ n­íc nµy (gåm ®¶ng vµ chÝnh phñ) chèng tham nhòng hay chèng ng­êi chèng tham nhòng ???

- Vô ¸n Lª Hång Hµ, Hµ SÜ Phu, ch¸nh ¸n kh«ng b¸c ®­îc lêi bµo ch÷a cña bÞ c¸o vµ luËt s­, kh«ng cã mét tÝ chøng cø nµo ®Ó buéc téi, mµ cø tuyªn ¸n. Tuyªn ¸n xong råi vÉn kh¼ng ®Þnh lµ "®óng téi, ®óng ph¸p luËt". ThËt ra rÊt ViÖt Nam, vµ nhôc cho ViÖt Nam qu¸.

B¾t NguyÔn Thanh Giang, tÞch thu m¸y tÝnh giam gi÷ h¬n 3 th¸ng råi t¹m tha vµ còng kh«ng râ rµng t¹m tha råi sÏ sao n÷a ? NguyÔn Thanh Giang bÞ b¾t tõ ngµy 4/3/99 ®Õn ngµy 10/5/99 th× ®­îc th¶. Ngµy 4/7/99 lµ ngµy NguyÔn Thang Giang ®· hÕt h¹n mét ®ît ®iÒu tra 4 th¸ng theo luËt. ThÕ mµ kh«ng cã giÊy tê quyÕt ®Þnh g×, th©n phËn NguyÔn Thang Giang lµ thÕ nµo ë n­íc nµy, ai ph¶i sèng theo luËt vµ ai kh«ng cÇn theo luËt ???

- Gäi «ng nhµ v¨n Hoµng TiÕn, b¹n «ng NguyÔn Thang Giang lªn c«ng an, thÈm vÊn 3-4 ngµy vµ còng gäi nhiÒu «ng kh¸c lªn c«ng an nh­ vËy (Lª Hång Hµ, TrÇn Dòng TiÕn, Vò Huy C­¬ng). ThÕ lµ c«ng an muèn gäi ai th× gäi, muèn gäi lóc nµo th× gäi. ThÕ lµ nhµ n­íc cña d©n, do d©n, v× d©n ®©y µ ?

ñy ban tØnh L©m ®ång qu¶n chÕ hµnh chÝnh Bïi Minh Quèc vµ Tiªu Dao B¶o Cù 2 n¨m. Míi ®©y, nhµ n­íc tá ra "khoan dung vµ nh©n ®¹o" bít cho Bïi Minh Quèc 75 ngµy vµ tõ 16/9, Bïi Minh Quèc ®· ®­îc "tù do".

Kh¸m nhµ Hµ SÜ Phu, thÈm vÊnHµ SÜ Phu vµ tÞch thu m¸y tÝnh cña Hµ SÜ Phu.

Theo t«i biÕt, m¸y tÝnh lµmét c«ng cô lµm viÖc cña c¸c nhµ khoa häc, cña trÝ thøc vµ lµ méttµi s¶n cña t­ nh©n. Sao nhµ n­íc lÊy quyÒn g× mµ tÞch thu c«ng cô lµmviÖc vµ tµi s¶n cña c«ng d©n. §· cã ¸n lÖnh nµo cho viÖc lµm®ã ? Nhµ n­íc cã m¾c téi c­ìng ®o¹t tµi s¶n cña c«ng d©n kh«ng ?

Håi th¸ng 5/1999, t«i lµm ®¬n xin ra b¸o lµ t«i c¨n cø vµo ®iÒu 69 trongch­¬ng "QuyÒn lîivµ nghÜa vô c¨n b¶n cña c«ng d©n" ë trong HiÕn Ph¸p 1992. §ång thêi t«i còng c¨n cøvµo ®iÒu 1 cña LuËt B¸o chÝ nãi vÒ "vai trß vµ chøc n¨ng cña b¸o chÝ". Trong ®iÒu nµy, c©u sau cïng, sau dÊuchÊm phÈy (;) cã ghi "diÔn®µn cña nh©n d©n".Khi Bé v¨n hãa tr¶ lêi t«i lµ kh«ng ®ång ý, th× chØ c¨n cø vµo luËt (ph©ntÝch cña ®iÒu 1 nãi lµ "chØ cã tæ chøc míi ®­îc quyÒnxin ra b¸o").

§èi víi Bé v¨n hãa, kh«ngcã HiÕn ph¸p vµ còng kh«ng cã "diÔn ®µn cña nh©n d©n" trong luËt. Nhµ n­íc dïng luËt hay thËt.ThÕ mµ b¶o r»ng kh«ng ph¶i "cñad©n" l¹i giËn vµ cho lµ h¹iuy tÝn nhµ n­íc ?!

Håi t«i cßn thanh niªn, sèngë quª (Th¸i B×nh) d­íi chÝnh quyÒn thêi Ph¸p thuéc, t«i thÊy ëlµng t«i, chÝnh quyÒn th­êng hay coi chõng, nghi ngê, cho theo dâi vµ hayquÊy rÇy nh÷ng ng­êi ®­îc coi lµ "t×nh nghi céng s¶n",nh÷ng ng­êi nµy lµm ¨n g× còng khã kh¨n, kh«ng lµm ®­îc. Nh÷ng ng­êinµy l¹i th­êng lµ chó, b¸c, vµ c¸c anh lín cña t«i.

§Õn b©y giê, t«i l¹icòng biÕt ®­îc nhµ n­íc ®· liÖt mét sè ng­êi trong ®ã cã c¶t«i lµ lo¹i "t×nh nghi chèng®¶ng, chèng chñ nghÜa x· héi".T«i còng cã quen biÕt mét sè ng­êi bÞ "t×nh nghi" nµy. T«ikh«ng thÊy cã ai chèng ®èi c¸i g×, chØ cã sù phª ph¸n vµ b×nh luËn. Vµ®ã lµ nh÷ng sù phª ph¸n vµ b×nh luËn rÊt th«ng minh vµ rÊt cã lý.ThÕ lµ l¹i cã sù "t×nhnghi hiÖn ®¹i". ¤ng trêicòng o¸i o¨m thay !

N­íc ViÖt Nam rÊt anh hïngvµ c¸i nhµ n­íc ViÖt Nam cã nh÷ng hµnh xö lµm ng¹c nhiªn mäi ng­êib×nh th­êng, th× vinh dù cho ViÖt Nam hay nhôc nh· cho ViÖt Nam ???

T«i thÊy h×nh nh­ Quèc héiquyÕt ®Þnh HiÕn ph¸p chØ ®Ó tuyªn truyÒn vµ lµm luËt, chØ®Ó nhµ n­íc b¾t d©n theo, cßn nhµ n­íc tha hå lµm tr¸i vµ ph¸ luËt???

H·y ®Ó cho d©n lµmviÖc so s¸nh mét sè khÈu hiÖu nh­ : "cña d©n, do d©n, v× d©n", "d©nbiÕt, d©n lµm, d©n bµn, d©n kiÓm tra". D©n lµm chñ, ChÝnh phñ vµ c¸n bé lµ ®Çy tí phôc vônh©n d©n.

§Ó cho d©n cø so s¸nh côthÓ nh÷ng khÈu hiÖu ®Ñp ®Ï Êy víi cuéc sèng hµng ngµy cña c¸cc«ng d©n, kÓ c¶ tõ c«ng d©n h¹ng nhÊt ®Õn c«ng d©n h¹ng bÐt. CÇn®Ó d©n lý gi¶i c¸c c¸i "t¹isao"

T«i lµ ng­êi ®· tõng ëtrong bé m¸y, t«i thÊy râ rµng lµ rÊt cã thÓ bµn b¹c víi nh©n d©nnh÷ng vÊn ®Ò nªu trªn, kh«ng cã ai lîi dông ®­îc ®©u. §¶ng ®· cãmét lùc l­îng c«ng an hïng m¹nh vµ mét qu©n ®éi kh¸ lín, sao l¹i cßn sîmét sè kÎ lµm bËy ? Ngµy x­a míi b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn n¨m 1947, B¸c Hå®· viÕt "Söa ®æi lÒlèi lµm viÖc" v¹ch baonhiªu lµ bÖnh ho¹n, khuyÕt ®iÓm cña §¶ng vµ cña c¸n bé mµkh«ng sî ai lîi dông. ThÕ mµ nay, sau khi ta ®· th¾ng lîi oanh liÖt®­îc 25 n¨m råi, t¹i sao l¹i cßn sî ? NhiÒu ng­êi cã lý khi nãir»ng : "®ã chØ lµ sî mÊtghÕ th«i".

C«ng khai phª b×nh, th¶o luËnchØ lµm cho mäi ng­êi vui vÎ hµo høng. B©y giê rÊt nhiÒu ng­êi cøn« nøc t×m ®äc nh÷ng bµi kh«ng in, trong ®ã c¸c bµi cña TrÇn §é còng®­îc t×m ®äc nhiÒu. §iÒu ®ã lµ v× sao ? Nªn ®Ó mäing­êi cïng nãi tù do, cã ph¶i vui h¬n kh«ng ? Vµ sÏ kh«ng cßn cã ai lµng­êi cÇn ph¶i theo dâi vµ bao v©y th­ tõ, ®iÖn tho¹i n÷a.

T«i ®· trót ®­îc mét phÇnsù phÉn uÊt cña t«i. T«i mong nã ®Õn tay c¸c «ng vµ c¸c «ng ph¶i®äc nã. Cßn th× l­¬ng t©m vµ tr¸ch nhiÖm c¸c «ng sÏ m¸ch b¶o c¸c«ng cÇn lµm g×.

T«i ®· gÇn ®Êt xa trêi, t«ichØ cßn niÒm vui trong håi t­ëng vµ m¬ ­íc th«i, t«i ch¼ng cßn g×®Ó mong ®îi vµ còng ch¼ng cßn g× ®Ó sî.

C¸c «ng cÇn bÝ mËt, chø t«i,t«i cÇn nãi víi nhiÒu ng­êi, t«i cÇn c¶ thÕ giíi nghe t«i. Vµ trongthêi ®¹i nµy ®· cã ®iÒu kiÖn nh­ thÕ !

Chµo c¸c «ng,
TrÇn §é

(1) T«i thÊy ë ViÖtNam c¸i gäi lµ x· héi chñ nghÜa cßn qu¸ Ýt, nªn viÕt mÊy ch÷ Êyt«i thÊy ng­îng. T«i dïng ch÷ cña chñ tÞch Hå ChÝ Minh vËy.